Aşık Yoksul Derviş için neler dediler / ( 2 )

Halk Ozanımız Âşık Yoksul Derviş hakkında sanat, kültür dergilerinde, değişik yayın organlarında birçok makaleler ve yazılar kaleme alınmıştır. Ben sadece 26 Temmuz 2010 günü akşamı Karacalar köyünde heykelinin açılışı sırasında yapılan konuşmalardan bazı alıntılar not ederek, buraya alıp sizlerle paylaşmak istedim:

Haluk İMGA / Afyonkarahisar Valisi:

" Ozanlar, edipler, şairler yazarlar kısacası sanatkârlar bir ülkenin ve bir şehrin düşüncesi, dili ve kulağı, geçmişten günümüze kültür taşıyıcılarıdır. Sevincimizi, üzüntümüzü, zevkimizi, aşkımızı, inancımızı, yaşayışımızı onların eserlerinde buluruz. Bizi yüzyıllar öncesine onlar götürürler"..

Bize yaşama aşkını, vatan ve tabiat sevgisini onlar verirler. Onların sazlarının telleri, baldan tatlı dilleri bize birlik, dirlik, irilik öğretir. İşte bunlardan birisi Âşık Yoksul Derviş’tir. Afyonkarahisar’ın yetiştirdiği bu gönül elçisini, içten gelerek söylediği eserlerinden dolayı kutluyorum.Böylesi güzel bir eserin ortaya çıkmasına temel teşkil ettiği için de teşekkür ediyorum”.

Prof. Dr. Ali ALTUNTAŞ / Afyon Kocatepe Üniversitesi Rektörü:

" Yoksul Derviş, yok olmaya yüz tutan ozan geleneğinin nadide temsilcilerinden birisidir. Günümüzün yaşayan Yunus Emre ‘si, Pir Sultan Abdal’ı, Âşık Veysel’i diyebileceğimiz halk ozanı Yoksul Derviş’in şiirlerini günışığına çıkarak gelecek kuşaklara aktarılmasında önemli katkıları olan Afyonkarahisar Valisi Haluk İmga’ya şükranlarımı sunarım.Ayrıca Üniversitemizin Türk Dili Bölüm Başkanı Yrd. Doç. Dr. Mehmet Sarı’yı bu çalışmasından dolayı da kutluyorum"...

Yrd. Doç Dr. Mehmet Sarı:

"….Bu çalışmalarım sırasında tanıdığım Afyonkarahisarlı Hakk aşığı, halk ozanı, yaşayan bir derviş olan Yoksul Derviş üzerine de kapsamlı bir çalışma yapmak düşüncesinde idim. Sayın Valimiz Haluk İmga ile Sayın Rektörümüz Prof. Dr. Ali Altuntaş böyle bir ser hazırlamam konusunu görev olarak verdiklerinde hemen çalışmaya başladım ve üç yıla yakın bir emek sonunda elinizdeki iki ciltlik eser ortaya çıktı"…

Âşık Yoksul Dervişle devamlı bir irtibat halinde oldum… Ozanımızın hayatta oluşu bizim için ayrı bir şans idi…

Muharrem Kubat, Eğitimci şair:

….” Aşık Yoksul Derviş , okuma - yazmayı askerde öğrendi. Anadolu’da yetişen nadir halk ozanı olarak yer almıştır. Dini bilgisi ve kültürü oldukça güçlüdür. Ömrünü dergâhta geçirmiştir. Hazreti Ali merkezli mevlüdü okunmaya değer niteliktedir. Hz. Muhammed’i sevdiği gibi bunun yanında bir Atatürk Sevdalısıdır.(…) Âşık Yoksul Derviş hem çağdaştır hem de eşitlikçidir. İşte onun insan hakları isimli şiirinden bir kıta:

“ Hakkının yarattığı cümle cana

Evrenseldir insan hakları

Kadın, erkek, demeden her insana

Layık görülmeli insan hakları.

” Sevgili dostlar, Türkiye genelinde bir ses sanatçısı Kubat’ın çıkması, Âşık Yoksul’un Halk ozanı olması, bendenizin şiir dünyasında yer alması sebepsiz değildir. Bir konuşmamda ben KUBAT için bir şeyler söyleyip, Emirdağ meydanında bir büstünün olmasını istemiştim. Onu Yoksul Derviş sağlığında başardı"...

Büstünün yapılmasında önayak olan türbenin sahiplerinden Avukat Ahmet Şahbaz ve köyümüz muhtarı Ali Nurettin Şahbaz’a teşekkür ediyor ve şükranlarımı sunuyorum”…

Ömer Faruk Yıldızkaya / Araştırmacı yazar:

Âşık yoksul Derviş, Kurtuluş Savaşı’nda Yunanlılarca kurşuna dizilerek şehit edilen dedesi Hacı Mustafa Efendi’den babasına intikal eden eski harfli “Yunus Emre” kitabını okuduktan sonra şiir yazmaya başlamıştır. Saz çalmaya başlaması 1966 yılında askerlik dönüşünden sonradır. Mutasavvıf bir şair olan Âşık Yoksul Derviş, Kadiri tarikatına mensuptur. Aynı tarikatta mensup olan Eşrefoğlu Rumi gibi, tarikatının piri Abdülkadir Geylani’ ye sevgi ve bağlılığını ifade eden methiyeler yazmıştır.

Aşık Yoksul Derviş, çağımız usta aşıklar zincirinin önemli halkalarından birisidir. Başta Konya Âşıklar Bayramı olmak üzere yurdumuzun değişik illerinde düzenlenen şölenlerde aldığı çeşitli ödüller, aşağımızın gücünü ve halk şiirini geleneğini çok iyi bildiğini göstermektedir "...

Mehmet Aydın / Eğitimci şair / yazar:

…Günümüz halk ozanlarından Âşık Yoksul Derviş, Orta Anadolu’nun bağrından çıkmış böyle bir ozandır. Bu güne değin 18 şiir kitabı yayımlamış, pek çok ödüller almış, halkı tarafından sevilen lirik bir halk ozanıdır. Yoksul Derviş yapıtlarında Türkiye’nin kurucusu Atatürk’le yurduna ve demokratik Cumhuriyete derin bağlılıklarını belirtir.

Türk Halk kültünün temel taşlarından olan Dede Korkut’la Nasrettin Hoca’ya destanlar düzer. Yunus Emre, Karacaoğlan, Pir Sultan, Âşık Veysel ve Âşık Mahzuni gibi ünlü halk ozanlarına göndermeler yapar. Çanakkale ve Kurtuluş Savaşları’na ilişkin duygularını yansıtır. Türk askerinin simgesi olan Mehmetçik’in kahramanlıklarını dile getirir. Barışın öneminden, Türk kadınlarının güzelliklerinden, ağaçlara, tutkunluğundan ana ve babalarla öğretmenlerin özverilerinden söz eder." ..

Son olarak 26 Temmuz 2010 günü akşamında Emirdağ İlçesine bağlı Karacalar Köyünde hazırlanan Âşık Yoksul Derviş’in Heykeli’nin açılışı sırasında protokolün konuşmaları sırasında Âşık Yoksul Derviş’i en çok yakından tanıyan ve eserlerini araştırıp yayımlayan değerli araştırmacı yazar Prof. Dr. Hayrettin İvgin’nin yaptığı özlü konuşmasından bir iki paragraf alıp sizlerle paylaşmak istiyorum:

Prof. Dr. Hayrettin İVGİN, Araştırmacı yazar:

Yoksul Derviş bir âşıktır. Öyle bir âşık ki; âşıklık geleneğinin bütün geleneklerini bilen, uygulayan ve yaşayan bir âşıktır. Âşıklık geleneği içerisinde kalarak ezgilerini müziklendirir. Yine âşıklık geleneğine uygun olarak sözlerini ortaya koyar. Şiirlerini, Türk halk şiiri geleneği içerisinde bulunan türlerle söyler ve yazar. Dili tam bir halk dilidir. Her ne kadar, yetiştiği dinî çevrenin ve mensup olduğu inanç dünyasının sözcük ve kavramları şiirlerinin dilini oluştursa da kullandığı dil yapmacık, yapay ve zorlama değildir.

Şiirlerinde doğru bildiğini en ustalıklı bir biçimde vermeye çalışır. Bu yöntemi onu kendine has kılar. Taklitten ve öykünmeden çok; bir Yoksul Derviş üslubu böylece onun sanat kişiliğine hâkim olur. O, şiir sanatında; her konuda yazan ve söyleyen bir âşıktır. Âşık Yoksul Derviş, aslında bir Hakk yolcusudur. Her ne kadar her konuda yazar ve söyler ama mensup olduğu dinî çevre, yetiştiği ortam sebebiyle; inandığını, samimi olarak ve inandığı ölçüde şiirlerine yansıtır. Bu durumu, onu velûd bir âşık olarak karşımıza çıkarır.

Âşık camiası içinde bu sebeple en çok eser veren bir âşıktır. Otuza yakın şiir kitabı vardır. Bu şiir kitaplarına bakınız göreceksiniz ki, her konuda şiir yazmış ve her konuda şiir kitapları ortaya koymuştur. Âşık Yoksul Derviş, Türkiye çapında ve uluslararası alanda girdiği yarışmaların çoğunda derece almıştır. Onlarca birincilik, ikincilik, üçüncülük ve mansiyonları bulunuyor. Kendisine özel ödüller de verilmiştir.

Yine onlarca madalya, şilt, plaket, takdirname, teşekkürname belgelerine sahiptir. Âşık Yoksul Derviş, âşıklık ve şiir sanatının içinde 55 yıldır bulunuyor. O artık bu sanatın ustası, doruk noktasıdır. Sanatında gıdalandığı manevî saz ve söz ustaları olmuştur. Yunus Emre, Bacım Sultan, Hak Halili, Hacı Bektaş onun manevî ustalarıdır. Âşık Deryamî, Âşık Mahzunî Şerif söz ustalarıdır. Kendi de bugün usta seviyesinde bir âşıktır. Onun da yetiştirdiği sayamayacağımız kadar çırakları, yani saz ve söz erbapları bulunuyor.

Millî ve manevî bağları güçlüdür ve inançlıdır. Ama aydın bir âşıktır, Atatürkçüdür, çağdaştır ve ilericidir. O; ilkeli, ahlaklı, üretken bir Cumhuriyet âşığıdır. Bugün Âşık Yoksul Derviş için güzel şeyler gerçekleştiriliyor. Afyon Valiliğinin 2 cilt halinde yayımladığı “Âşık Yoksul Derviş” kitabı önemli bir kadirşinaslıktır. Onunla ilgili olarak meydana dikilen “Âşık Yoksul Derviş Heykeli”, sağlığında ona verilen değerin önemli bir ölçüsüdür.

Ben inanıyorum ki, o yaşarken Karacalar köyünde bir “Âşık Yoksul Derviş Müzesi” de kurulacaktır. Ona, emek verdiği bu âşıklık sanatı içinde uğurlar ve başarılar diliyorum. Daha nice güzel eserler vereceğine inanıyorum."..

Sonuç olarak :

Afyonkarahisar ve Emirdağ ilçesinin yetiştirdiği ünlü halk ozanımız Âşık Yoksul Derviş emeğinin karşılığında arzu ettiği yere gelmiştir sanıyorum. Yaşarken heykelinin yapıldığını bizzat görmüş ve mutlu olmuştur. Bu herkese ve her sanatçıya yaşarken nasip olmayan ender bir olaydır. Kendi için yapılan törenlere bizzat katılmıştır. Başarısını yaşarken görmüştür. Daha doğrusu layık olduğu yere gelmiştir.

Heykelinin yapılmasından gururlanmayan Aşık Yoksul Derviş müvazi, alçakgönüllü birgönül adamıdır. Açılışı sırasında hazır olanlara " ağazınızın turabı ( toprağı) olurum ifadesi özünün vekarakterinin en güzel ifadesidir bence...Heykelinin alt bölümünde ak-pak mermerde özenle ozanımızn şu dizelerine yer verilmiştir:

Göz göze gönül gönüle

Görüş ne güzel ne güzel

Birlik olunca el ele

Her iş ne güzel ne güzel.

Bu soylu ve kendisine özgün lirik dizeler ve şiirsel sözler bizlere Yunus Emre'yi, Hacı Bektaş-ı Veli'yi , Mevlana'yı ve hatta Aşık Veysel'i hatırlat mıyor mu? Daha önce de söylemiştim, Aşık Yoksul Derviş İlhamını, ışığını ve doruktaki şiir sevgisini ve bu sevgininin hamurunu bu ulu kişilerden almıştır...

Bir dostu olarak burada sevindiğimi belirtmek isterim. Tekrar Afyonkarahisar Valiliğine, Emirdağ İlçesi Kaymakamlığına ve Karacacalar köyü Muhtarlığına ve de sanatçılarımıza ve Âşık Yoksul Derviş’e gösterdikleri değerden dolayı tüm emeği geçenlere sanatımız , kültürümüz adına teşekkür ediyor, Âşık Yoksul Derviş’e bundan böyle daha sağlıklı, aydınlık dolu mutlu günlere erişmesini diliyorum.

KAYNAK:

Hak Aşığı ve Halk Ozanı Aşık Yoksul Derviş

Hayatı, şiirleri ve Edebi kişiliği, Haz: Dr. Mehmet SARI,

iki cilt, 1300 sayfa. T.C. Afyonkarahisar Valiliği Kültür Yayınları.2010.