Güvenilir üyelik sorunu..

MB’nin bana tuhaf gelen bir iletişim anlayışı var.

Örneğin Güvenilir Üyelik (GÜ) diye bir şey var olduğunu çeşitli kullanıcıların ‘ben güvenilir üyeyim’ demelerinden öğreniyoruz.

Buna ilişkin olarak MB’nin kullanım koşullarında herhangi bir bilgilendirme okumadım.

Güvenilir üyelik nedir, kim neden güvenilir üye olur, bu işlemin amacı nedir? Bu soruların MB kamusuna açık bir cevabı yok.

MB bu konuda tatmin edici bir açıklama yapmaz, ama bazen yine MB kullanıcılarının açıklamalarından görürüz ki, MB’yi yönetenlerin adlarını anarak, her kimse onlar, ‘şöyle konuştum, böyle mailleştim’ diye açıklama yaparlar.

O zaman düşünüyor insan, böyle temel bir konuda tüm MB’yi bilgilendirmekten kaçınan yönetim nasıl oluyor da MB üyeleriyle kişisel iletişime giriyor. Bu şaşırtıcı.

Güvenilir üyelik meselesinde bunun karanlıkta bir konu olarak kalması, MB’deki sorunların temel noktalarından biri gibi geliyor bana.

Bir şekilde, kapalı kapılar ardında birilerine güvenilir üyelik veriliyor ve o kişilere, -o kişilerin algılamasına göre- bir tür paye, bir rütbe, bir inisiyatif, kendini güvenilir üye olmayanlardan daha çok hakka sahip olma hissi vs. verilmiş olunuyor.

Böyle bir uygulama olması ama onun tanımlanmamış olması önemli bir çelişki ve aslında MB yönetimine karşı da bir güvensizlik nedeni.

MB’de anlıyacağınız üzere, bazı yazanlara, diğer yazanlara göre avantajlar sağlanmasını yanlış bulabilirim, ama ona gelmeden çok daha yanlış olan, bu uygulamanın tanımlanmamış bir uygulama olmasıdır. Eğer tanımlanmış olsaydı ve o koşullara sahip olan kişilere bu avantajlar sağlansaydı, ki bu teorik olarak nasıl mümkün olur o da ayrı mesele, ama eğer olsaydı, bu daha kabul edilebilir ve şeffaflık içeren bir durum olurdu.

Şu an MB kullanıcıları bundan yoksun. Zaman zaman bu konu tartışıldı ve öylece kaldı, bence konu kapanmadı sadece yeniden parlamak için tetikte bekliyor, çünkü bu bir sorun ve burayı kullananlar arasında, nedeni, kaynağı, niçini, nasılı belli olmayan bir şekilde eşitsizlik yaratılıyor.

Güvenilir üyelik kavramını yokladığımızda, anladığımız kadarıyla, bir yazanın MB’deki etkinliğini editoryanın onayına takılmadan anında yapmasına imkan tanıyor. Böylece, belki iş yükünden kurtulunuyor.

Böyle bir uygulamanın adına takılmaya gerek yok diyebilirsiniz. Çünkü GÜ olmayan bir kişi, “benim güvenilmez neyim var ki bu avantajı bana sağlamıyorsunuz?” diye sorabilir. Ona karşı,” buna örneğin Hızlı Yayın Hakkı da diyebilirdik, size güvenmemekle alakası yok. Biz yazılarında sorun olmadığını bildiğimiz kişilere hızlı yayın hakkı tanıdık” cevabı verilebilir.

Ama bu dünyada her şeyin bir anlamı vardır. Yan anlamı vardır. Düz anlamı vardır. Satır arası vardır. Mitik anlamı vs. vardır. 

Yani bu uygulamanın adı güvenilir üye olarak seçilmişse, onun da mutlaka işaret ettiği, açığa çıkardığı, bir anlamı vardır. Bu da aslında kişisellik kokan, gösteren bir anlamdır.

Şimdi soralım MB yönetimi bir yazanın GÜ olup olmayacağına nasıl karar veriyor?

Ellerinde bir şablon mu var? Belki editorya elemanları bir araya gelip el kaldırıp oylama yapıyorlardır.

Ya da bunu tek kişi tek başına yapıyorsa, ne yapıyor mesela, yüz tane yazan varsa, herbirinin yazısını okumuş olup, istatistiklerini mi tutuyor? Bir yöntemsel araç mı kullanıyor. Kullanmıyorsa yüzlerce yazarı nasıl zihninde değerlendirebiliyor da bazılarını GÜ yapıyor bazılarını yapmıyor?

MB, GÜ kavramını oluştururken ve kimlerin buna layık olduğunu incelerken, kaçınılmaz olarak iki durum içine düşer.

Birincisi, öznel davranmaktan kaçınamaz.
İkincisi, GÜ listesini oluştururken dolaylı olarak mutlaka bir GÜ olmayacaklar listesi oluşturmak durumundadır. Bunu haklı bir temele oturtmadığı sürece rahatsız edici bir konum yaratmış olur.

Sonuçta MB’de, az ya da çok, yazı yazan herkesi eşit şekilde, nesnel kriterlerle bağımsız şekilde bir değerlendirme imkanı içermeden GÜ imkanı yaratmak MB’deki eşitsizliklerin ve buradan çıkan sorunların kaynağını oluşturmaktadır.

Düşünün, siz bir GÜ değilsiniz, bu nedenle yazınız uzun süreler bekliyor, basit bir edit yapmaya bile çekiniyorsunuz, çünkü yine uzun süreler sıra bekleyeceksiniz, yorumlarınız ve mesajlarınız da aynı şekilde. Ama GÜ olan şipşak işlerini hallediyor. Bunu niye kabul edesiniz ki? Açık tanımlanmış bir sistem mi var? Yok? E o zaman itiraz etme hakkınız vardır. Peki GÜ olan biri böyle şeffaf olmayan bir uygulama sonucu GÜ olduğunu içselleştirmeyecek mi? Peki bu onu sizce olumlu mu etkileyecek, yoksa kendini ayrıcalıklı hissetme eğilimine mi sokacak? Burada, doğal olarak yazarlık nosyonuna sahip olmayan ve onun adabı ve yordamlarını yeteri kadar bilmeyenleri bu nasıl etkileyecek? Ve bu kişilerin tutumu, durumun farkında olan diğer kişilerin tutumlarını nasıl etkileyecek?

Başta dediğim gibi, böyle bir sistemin kurulabileceğini sanımyorum, ama böyle bir sistem kurulabilseydi bile, bu sistem yanlış olurdu, çünkü kullanıcılar arasında eşitsizlik yaratırdı. Şu anda ise katmerli bir yanlış var ve büyük ihtimal, nesnel olunmaya çalışısılsa bile, yapısı gereği, GÜ seçimleri kişisel ve öznel değerlendirmelerle oluyor. Böyle bir uygulama MB gibi yüzlerce yazanı olan, sürekli yeni yazanların geldiği bir ortamda kaos yaratıyor. Yeni gelen bir civelek bu kaosun nedenini anlamaz, çünkü o GÜ nedir, GÜ olmak için ne yapılır, GÜ olduktan sonra nasıl davranılır bilmez. GÜ olan ve bu kavram nedeniyle savrulmuş olanların, kendisine nereden baktığını, neden baktığını da anlıyamaz, anlam veremez, ama bir kaosa girdiğini hisseder sadece.

GÜ meselesi açık, şeffaf, nesnel olmadığı için, -ki tekraren, öyle bile olsaydı savunulamazdı, çünkü onun adil olan bir mantığı kurulamaz- GÜ olan insanlar bunun kendilerini ayrıcılıklı hissetmelerine ve bu nedenle savrulmalarına gayet açık kapı bırakan bir uygulamadır da.

MB, mutlaka ve mutlaka GÜ’nün gerekçesini ve GÜ olmanın nesnel koşullarını ortaya koymalıdır. İtiraz edilemeyecek şekilde yapabiliyorsa bunu yapmalı. Eğer yapamıyorsa, GÜ meselesini kaldırmalıdır. Bu yüzlerce üyesi olan ve sürekli devinim içindeki bir siteyi yönetmekte bence kişiselliği devreye soktuğu için amatörlüktür ve sitenin aleyhinedir.. Benim kanaatime göre burada yaşanan sorunların da başlıca gizli nedenlerinden biridir.