Hakim tarafsız değil midir?

Bu sabah(21 Mayıs 2008), internette günlük gazeteleri tararken, gazetelerin birinde şöyle bir haberle karşılaştım.

Yargıtay'ın eski başsavcısı Sabih Kanadoğlu, İzmir'de düzenlenen bir panelde, "Bir hakimin laiklik ilkesinin karşısında 'tarafsızım' deme hakkı ve lüksü yoktur" demiş.

Yargı bağımsızlığı, demokratik yönetimlerde "Kuvvetler Ayrılığı" ilkesinin bir gereğidir. Savcılık, avukatlık ve hakimlik kurumları, yargının bağımsızlığı için rol alan ya da görev yapan demokratik kurumlardır.

En basit hukuk kuralıdır; savcı suçlar, zanlı ya da avukatı savunma yapar ve nihayet hakim de her iki tarafı dinleyerek "bağımsız ve tarafsız" bir şekilde kararını verir.

Burada, hakimin tarafsızlığını bozan şeyler; rüşvet ve baskıdır. Bunun dışında, hiçbir şey hakimim tarafsızlığını bozmamalıdır.

"Laiklik fertler için değil, devlet içindir", "devlet laik olabilir, fakat insanın laik olup olmaması tamamen onun özgür iradesine kalmış bir tavırdır" gibi yaklaşımlarla laik düşüncede olmamanın demokratik bir tercih olduğu söylenmektedir. Bunun tam aksi olarak, "laik olmayan insan değildir" de denmektedir.

Şimdi size bir senaryo yazıyorum:

İki kişi, Taksim Meydanı'nda, laiklik konusunda tartışıyorlar ve tartışma giderek büyüyor ve tartışanların etrafına insanlar toplanıyor. Tertışmacılar, birbirlerine son cümlelerini söylüyorlar: Birisi, diğerine "Ben laik değilim" diyor, diğeri de, "Sen laik değilsen insan da değilsin" diyor ve birbirlerine giriyorlar.

Polis geliyor, sonradan kavgacıya dönüşen iki tartışmacıyı götürüyor. Nöbetçi mahkemede hakim "ben laik değilim" diyen tartışmacıya dönerek "Sen nasıl laik olmassın?" diyerek onu suçlarsa doğru yapmış olur mu? Hakimin laiklik konusunda taraf olması demokratik bir tavır mıdır?

Anayasamızın,

9'uncu Maddesi : Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılır.

10'uncu Maddesi : Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir. Hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz.


Türkiye Cumhuriyeti Devleti, yalnızca laik bir devlet değildir; Anayasamızın 2'nci maddesinde de belirtildiği gibi
"demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir.".

Anayasamıza göre devletimizin "demokrat" niteliği, "laik" olma niteliğinden önce vurgulanmıştır.

Hakimin tarafsızlığı esastır.

Hakimin "laiklik" konusunda taraf olacağını söyleyenler, acaba neden hakimlerin "demokrasi"den yana taraf olmasını istemiyorlar?


cdenizkent