Her başarısızlığın ve kötü alışkanlıkların arkasında birlikte oturulmayan akşam yemekleri vardır (1)

Yaygın –yanlış- inancın aksine: Zengin aile, ünlü kolejler ile pahalı giysiler, bir öğrenciyi başarıya götüren etkenler arasında değildir. Son yapılan araştırmalar bu iddiayı teyit etmektedir.

“Başarı”  nedir?

-Bol sıfırlı rakamlarla ifade edilen servetin yanında, yüksek kariyer ile fiziki güzellik;

-“Kişinin, çaresizlikleri nedeniyle: kötü alışkanlıklar sahibi, mutsuz ve alkol tuzağına düşmemesi;

- Kişinin, kendi değer ve beklentilerine göre bir yaşam kurabilmesi, her sabah uyandığında, sahip olduklarının farkında olarak, aynaya huzurlu bir yüz ifadesi ile gülümsemesi, bakabilmesi midir?

…

-Aile ile birlikte yenilen akşam yemekleri: Araştırmalara göre, lise sürecinde okuma, yazma, aritmetik, akademik duruş becerisi, üniversite giriş sınavında hesaba katıldığı gibi daha birçok şeyi de etkiliyor…

-Her şey, Akşam yemeğinde aile ile birlikte masaya oturmakla ilintili. Çocuklarınızla ne kadar çok öğün paylaşırsanız kelime hazneleri o kadar genişleyecek ve notları o kadar yükselecektir, üstelik bu etki kızlarda abartılıdır.

-Bebeğin ilk yürümeye başlamasından itibaren devam edip geçimsiz ergen, daha sonra genç ergenlik yılları ile ilgili çalışmalar, sürekli olarak aile öğünlerinin, çocukların kelime haznesinde, okuma gelişmesi ve akademik başarısında yararlı bir öngörücü olduğunu gösteriyor.

-Kızın ya da erkeğin seks, uyuşturucu, içki âlemleri, depresyon ya da intihar eğilimleri sebebiyle raydan çıkmasından söz etmeye bile gerek yok. Hatta değişik bir gen taşımaları nedeniyle, şiddet eğilimli davranışları olabileceği öngörülen çocukların dahi, düzenli olarak aile ile birlikte oturarak yenilen yemekler nedeniyle düzelebileceğini gösteren 2008 yılında yapılmış bir çalışma var.

-Bu çalışmayı yürüten Amerikalı sosyolog Guang Guo “Bu tip gen taşıyanların düzenli olarak kendileri ile birlikte yemek yiyen aileleri varsa risk yok olmuştur,” diyerek açıklık getiriyor. (1)

…

Başlamadan:

Aileler (Anne-Baba), Asma köprü misalidir.

Asma Köprü yapımını öğrenen anne-babalarımızın, ilişkilerinde daha dikkatli olacaklarına inanıyor bu nedenle özet olarak bir Asma Köprü'nün  yapımına ilişkin en temel, basit bilgiler aktarıyoruz.

Asma Köprüler için öncelikle doğru seçilmiş bir zeminde konumlandırılmış iki ayağın (Kadın-Erkek) üzerine inşa edilmesi gereklidir.

Asma Köprülerin uzun süre dayanıklılığı: Basma ve Çekme gerilmelerine nasıl karşı koyduklarında saklıdır. Çekme (gerilmesi) : Karşı iki takım halatı çektikçe halat üzerinde halatı zorlayan bir gerilme oluşur. Bu kuvvet köprüler üzerinde çekme gerilmesi adını alır. Basma (gerilmesi):Bir yayın üzerine elinizle bastırdığınızda ve bıraktığınızda onu sıkıştırırsınız, yayın halkaları arası mesafe azalır ve boyu kısalır. Basma gerilmesi tahmin edebileceğiniz gibi çekmenin karşıtıdır.

Basma ve Çekme Gerilmeleri

Basma gerilmesine maruz kalan cisimler eğilmeye zorlanır. Bu tür kuvvetlere karşı koyabilmenin en kolay iki yolu, kuvveti geniş bir alana yayarak etkisini azaltmak ya da bir başka yere transfer etmektir.

Boğaz Köprüsü ve Fatih Sultan Mehmet Köprüsü gibi asma köprüler iki kule arasında yer alan ve kablolar, halatlar ve/veya zincirlerle asılmış köprülerdir. Köprü üzerinde oluşan basma kuvveti çelik halatlar yardımıyla kulelere iletilir ve kuleler bu kuvvetin çok büyük bir bölümünü taşıyarak toprağa iletir.

Köprülerde etkili diğer kuvvetler : Burulma ve Kayma

Köprülerde burulma gerilmesi:Burulma özellikle asma köprülerin tasarımında dikkat edilmesi gereken bir gerilmedir. Burulma asma köprülerde özellikle şiddetli rüzgar olduğu zamanlarda etkili olur ve köprüyü dönmeye ve kıvrılmaya zorlar…Mühendisler bu tür köprülerin modellerini yapımdan önce rüzgar tünellerinde test ederler. Rüzgar  tüneli testlerinde elde ettikleri verilerle aerodinamik kafes yapıları ve diagonal askılı halatlar kullanarak burulmanın etkisini azaltma yolunu kullanırlar.

Köprülerde kayma gerilmesi :Kayma gerilmesi birbirine sıkıca bağlanmış elemanlar üzerinde zıt yönlü kuvvetlerin etkisi altında oluşur. Kayma gerilmesi cisimleri ortadan ikiye kesilmeye zorlar. Futbolda  kale direğine çarpan top, yere gömülü olan kale direklerinde kayma gerilmesine yol açar. Aslında burada eğilme gerilmesi de meydana gelmektedir ve kale direği bu iki gerilmenin bileşiminden etkilenmektedir. Bir kağıdı makasla keserken makasın kağıdı kesmesini sağlayan kuvvet de kayma gerilmesidir. Köprülerde kayma gerilmesi bağlantı elemanları ve bağlantı noktaları üzerinde özellikle etkili olur.

Köprülerde rezonans

Rezonansı anlamak için bir dağdan yuvarlanan küçük bir kar topunun büyüyerek kocaman bir çığ halini alması örneğini düşünmek faydalı olabilir. Rezonans önce mekanik sistemlerin küçük periyodik salınımları ile başlar, hafif bir meltemde hafifçe salınan yapraklar gibi zararsız görünür. Bununla birlikte köprülerde rüzgârlardan ve üzerindeki trafikten kaynaklanan bu titreşimler köprünün doğal titreşimleri gibi düzenli ve uyumlu değildir. Eğer kontrol altında tutulmazsa titreşimler oldukça büyüyebilir, tahrip edici bir hal alabilir ve köprü fırtınalı bir denizdeki dalgalar gibi burulma gerilmesi etkisi altında dalgalanmaya başlar.

Bir köprünün düşmanı olan daha başka etkiler de söz konusudur.

Köprülerin yok edicisi : Hava

Rüzgarın köprüleri parçalanmaya zorlayan rezonans dalgaları oluşturmasının yanı sıra, hava bir bütün olarak insanların inşaa ettiği köprüler üzerinde yıkıcı etkiye sahiptir. Gerçekte aralıksız olarak yağmur, buz, rüzgar ve tuz kaçınılmaz bir biçimde yapılan köprüleri an be an kaçınılmaz sona sürüklemektedir.

Köprü mimar ve mühendisleri geçmişteki hatalardan çıkardıkları deneyimlerden çok şeyler öğrendiler. Demir ahşabın yerini aldı ve çelik de demirin. Öngerilmiş beton günümüzde köprü inşaatlarında hayati bir öneme sahiptir. Her yeni materyal ve tasarım tekniği geçmişte alınan dersler üzerine geliştirilmiştir. Burulma, rezonans ve zayıf aerodinamik tasarım tüm köprülerin yıkılmasına yol açar, ama mühendisler sürekli olarak tasarımda karşılaştıkları sorunları aşmak için yeni çözümler arayışında olmuştur ve bu devam etmektedir.

Tüm bunlara rağmen hava sabırlı ve tahmin edilemez bir düşmandır. Hava kaynaklı nedenlerle yıkılan köprüler tasarım hataları nedeniyle yıkılan köprülerden kat kat fazladır. Bu istatistik henüz havanın köprüler üzerindeki yıkıcı etkisinin üstesinden gelecek bir çözüm bulamadığımızı gösteriyor… bu güç karşısında yapabileceğimiz tek şey, köprüleri sürekli yenileyerek önlem almaktır. (2)

...

Asma Köprülerin uzun sürede dayanıklılığı: Bir ailenin uzun süreli mutlu olması,  

-Köprü ayakları: Kadın ve Erkek (Anne-Baba’yı),

-Köprü ayaklarının üzerinde yükseldiği beton temel: Kadın-Erkeğin (uyumlu) doğru öğrenilmiş-özümsenmiş kültür ve ahlaki değerlerini,

-Asma Köprünün halatları (çelik taşıyıcılar): Kadın-Erkeğin, karşılıklı sorumluluk, saygı, şefkat ve sevgi değerlerinin kalitesine, varlığı, olarak değerlendirilebilir.

Bir kadın ve erkek, bir aile için yeterli değildir. Bunlar bir asma köprü ayaklarıdır.

Aile olabilmek: Sağlam, uyumlu kültür-ahlaki değerlere, sorumluluk, saygı-şefkat ve özümsenmiş sevgiye ihtiyaç duyacaktır.

Asma köprüler için en büyük tehlike; rüzgar ile kötü hava şartlarıdır. Bunlar, aile üyelerinin huzursuz oldukları olaylara benzetilebilir.

Devam edecek

-Nasıl oluyor da, Bir ailenin birlikte yediği akşam yemekleri: çocukların yaşam kalitesi üzerinde bu kadar önemli olabiliyor, onların yaşam yarışını kazanmasında büyük kaynak olabiliyor? 

www.canmehmet.com

Resim: web ortamından alınmış, alt yazı tarafımızdan düzenlenmiştir.

(1) Köy Etkisi, Yüz Yüze İletişim Bizi Nasıl Daha Güçlü, Daha Mutlu ve Daha Becerikli Hale Getirir? Susan Pinker

(2) Köprü yapımı ve daha fazlası için bakınız: http://www.unipedi.com/bilim/2012/11/12/genel/kopru-insaati-nasil-yapilir/#asmak%C3%B6pr%C3%BCler