Kıkırdayan robot ve küçük çocuklar

Bilgisayarlar henüz, zeki oldukları konusunda yetişkin insanları kandırabilecek kadar akıllı olmayabilirler. Ancak yapılan yeni bir çalışma; kıkırdayan bir robotun, küçük çocukların kendisine bir akranları gibi davranmalarını sağlayacak kadar geliştirilmiş olduğunu göstermiştir.

Kaliforniya Üniversitesinde , J. Movellan başkanlığında yapılan deneysel bir çalışma , robotlarla küçük çocuklar arasındaki etkileşimi araştıran , ilk uzun süreli çalışma olmuştur. Araştırmacılar , Sony firması tarafından geliştirilen 61 cm boyundaki Qrio isimli robotu , yaşları 1, 5-2 arasında olan 12 küçük çocuğun bulunduğu bir sınıfa yerleştirdiler. Qrio odanın duvarlarına ve çocuklara çarpmamak için sensörlerini kullanarak sınıfın ortasında beklemeye başladı. Robot Qrio , araştırmanın başlangıcında , çocuklar onun kafasına dokundukları zaman kıkırdamak ve bazen de yere oturmak üzere programlanmış , ayrıca bataryası azaldığı zaman da yere uzanması için programlanmıştı. Sınıfın ortasında bekleyen Qrio , bakışlarını uzun süre bir çocuğa yöneltiyor ve kendisinden uzaklaştıkları zaman onlara el sallıyordu. Araştırmacı Movellan , bütün sihirin (büyünün) birkaç saat sonra kaybolacağını beklediklerini söyledi. Çünkü daha önce üretilen robotlarla yaptıkları çalışmalarda hep böyle olmuştu. Ancak bu defa , küçük çocuklar robot Qrio ile aynen diğer akranları gibi ilişki kurarak birkaç haftadan daha uzun süreyle ona karşı arkadaşça davrandılar.

Araştırmacılar robot ile çocuklar arasındaki ilişkiyi birkaç şekilde gözlemlediler. Birincisi , küçük çocuklar aynen diğer akranlarına davrandıkları şekilde , robotun yüzüne veya bacaklarına dokunmaktan çok ellerine ve kollarına dokundular. Araştırmacı Movellan , bu yaş grubundaki çocuklar için fiziksel temas miktarının , onların sosyal bir varlık olarak ne kadar gelişmiş olduklarının iyi bir göstergesi olduğunu belirtmiştir.

Küçük çocuklar , araştırmacıların Robby adını verdikleri , tamamen aynı görünüşe sahip ama oldukça donuk ve cansız olan robota gösterdikleri davranıştan farklı olarak Qrio ile daha yakından ilgilendiler ve ona karşı daha koruyucu şekilde davrandılar. Çocuklar robot Qrio’ya alıştıkları zaman , oldukça kaba davrandıkları robot Robby’den farklı olarak , onu çok daha fazla benimsediler ve ona sarıldılar.

Çocuklar ve robot Qrio arsındaki etkileşimin gizli kamera kayıtlarını izleyen araştırma ekibi , birkaç aylık deney süresinin sonunda etkileşimin niteliğinin süreç içerisinde oldukça yükseldiği sonucuna vardı.

Sonunda çocuklar , robot Qrio’nun sağlığına ve rahatına da dikkat etmeye (ihtimam göstermeye) başladılar , o düştüğü zaman kalkmasına yardım ettiler ve onunla “bakıcılık” oyunları oynadılar. Robot Qrio’nun bataryaları zayıflayıp yere uzandığı zaman , çocuklardan biri üzerini battaniye ile örttü ve iyi geceler dedi.

Araştırmacılar , robot Qrio’nun davranışlarını değiştirdikleri zaman , çocukların ona karşı olan tavrı da değişti. Araştırmacılar Qrio’yu tüm zamanını dans ederek geçirecek şekilde programladıklarında , çocukların ilgisi hızla kayboldu. Tekrar eski haline döndürüldüğünde , çocuklar yine kendi akranlarına davrandıkları şekilde davranmaya başladılar.

Araştırmacı Movellan , bu araştırmada kullanılan türdeki robotların ilerde otistik çocuklara yardım için kullanılabileceğini , kreş ve okul sınıflarında yararlı olabileceğini ve bir ders aracı olarak düşünülebileceğini ifade etti. Son olarak , “biz , insanların daha iyi oldukları alanları insanlara bırakmak ve robotların daha iyi olduğu alanları da keşfetmek istiyoruz” dedi.