Yaban arısı misali

Yaban arısı, zar kanatlılar takımındaki Apocrita alttakımındanVespidac familyasına ait kanatlı böcektir. Bilinen cinslerinden bir tanesi de Vespulada (yaban arısı) ayrı olarak Vespadır olan eşek arısıdır. Popüler olarak her ikisi de aynı ad altında kullanılır
2,0-2,5 cm boyunda siyah ana renkli ve sarı çizgili olan, arka bölümünde zehirli iğneye sahip, tek koloni halinde yaşayan, ilkbaharda tek bir kraliçe ile başlayan koloni yaşamı ile yazın problem yaratacak düzeyde (yazlık sahifiye yerlerdeki nüfusun artış oranındaki gibi) nüfusa ulaşırlar. Bal arılarından farklı olarak yaban arıları birçok kez sokabilirler. Bir sokuşta ölmezler. Yaban arısı sahip olduğu güçlü zehirli iğnesi ile arı kovancılığı yapan insanlara da oldukça zarar verirler.
Doğada var olan tüm canlıların faydacılığı gibi yaban arısı da leşle beslenen haşereler olarak ağaçlık alanlarda ve arazilerde dengeleyici olarak faydalı olurlar. Yaban arısı ile Vadi insanının ortak özelliği çalışkanlığıdır. Yaban arısı soktuğu ve felç ettiği tırtıl üzerine yumurtlar ve bu yumurtadan doğan yavrular, bu taze tırtıl eti ile beslenir.
Yaşam alanlarını, yuvalarını toprakta, duvarların boşluklarında, kemirgen yuvalarının içinde veya benzer boşluklarda yaparlar. Yaban arı yuvası asla kapatılmamalıdır. Yuvası kapanan canlıların tepkisinde arılar kendini savunur, çok saldırgan olurlar ve çok acı vererek sokarlar. Yuvası dağılan canlılar edası ile de yeni yuva yapımını hızla gerçekleştirirler. Yuvalarının civarında öldürüldüklerinde ise yaydıkları koku ile kolonin diğer arılarını yardıma çağırırlar. Canlıların doğasının gücüdür bu.
Çocukluğumuzda, eğimli arazilerimizin topuklarındaki piçeflerde taş pereden yapılmış duvar içindeki bulduğumuz yaban arı yuvaları ilgimizi çekmeyi çokça başarırdı. Şimdi hatırlıyorum, bizden daha büyük kakulinin İsa Oralın her zaman enerjik, dinamik, hareketli olduğu, çocukluğumuzdaki yıllardan birinde önümüzde bir önder gibi davranarak, ellerimize, ayaklarımıza, kafamıza naylon bağlatarak, elimizde ucunda gazla yanmış halde bezli sopalarla, Ahmet Ağanın piçefindeki yaban arı yuvasına saldırmıştık. Biz yuva içerisine meşaleleri sokup karıştırdığımızda onlarca yaban arısı, naylonların içine dalarak bizi sokmuştu, o arı iğnelerinin verdiği acıyı halen daha hissediyorum. Ayrıca bize ait çayırlık alan olan Karnada orakla ot keserken yaban arı yuvasına yanlışlıkla orak sokan babaannem Rahiyenin çokça yaban arısı tarafından sokulduğunu ve acilen hastaneye kaldırıldığını biliyorum.
Doğanın, sevgi dolu, akıllı, içten, verici olduğunu biliyoruz. Ben doğayı çok seviyorum. Bilindiği üzere; vadimiz binlerce zengin çiçek armonisinden oluşan florası ve bunlardan ürettiği balı ile ünlüdür. Vadimizde sadece anzer balı değil, üretilen tüm diğer vadi balları da anzer balı kalitesi niteliğindedir.
Arıların bal yapan türleri olan bal arıları insanlar tarafından sevilen ve korunan canlılardır. Yaban arıları, başka bir deyişle eşek arıları, İnsanlar tarafından zararlı olarak bilinmektedir. Ayrıca boş konuşan, yerinde ve uygun sözler sarf etmeyenlere diline eşek arısı soksun deyimi Yaban arıya gösterilen tepkinin artmasına neden olmuştur.
Arı; çalışkanlığı temsil ettiğinden dernekler, şirketler, partiler tarafından amblem olarak çokça kullanılmıştır. Ayrıca, bir dip not düşersek eğer rüyada yaban arısı görmek, bir takım iftiralarla karşılaşacaksınız demek olup, yaban arısı tarafından sokulmak ise kin ve nefrete bürüneceksiniz anlamındadır.
Kesin tarihi bilinmemekle beraber 18. Yüzyılın başlarında Fransız bilimci Rene-Antonie Ferchault yaban arı yuvasının kağıttan olduğunu tespit etti. Yaban arıları, ince dalları ve çürümüş kütükleri kemirir gibi ağızlarına alarak, mide sıvıları ve salyaları ile karıştırıyorlardı ve kağıt halini almış kovanlarını yapıyorlardı. Böylece ilk kağıt makinesi 1798’da yapıldı. İlk kağıt yapım makinesinden sonra çok geçmeden 1809’da silindirli kağıt yapma makinesi John Dıckınson tarafından icat edildi. Kağıdın bulunulmasının rehberliğini gerçekleştirmiştir.

Dikenlerle ve yaban otlarıyla dolu vadimizde, kır çiçeği açıvermiş goncalarını dünyaya. Henüz baharın başında başka çiçekler yokmuş etrafta. Bir vızıltı halinde, heyecan ve mutlulukla bal arısı, yaban arısı konmuş kır çiçeği yapraklarına… Kır çiçeği arılara minnettar olmuş, oysa tüm vadi çiçekleri cezb edebilmek için arıları, bürünürler güzel kokulara…
Sebzesini, meyvesini, etini, sütünü, yumurtasını, balını yediğimiz doğadaki tüm canlılar çok değerlidirler.
Çok önemli besin değeri yüksek bal üreten bal arılarının yanında, yaban arıları da doğadaki dengeleyici unsuru ile yerini almıştır. Ülkeyi yönetenlerin kendilerini oy verenleri, bal yapan arı balı edası ile sevdikleri gibi kendilerine oy vermeyenleri yaban arısı gibi hiçbir işe yaramıyor düşüncesinde sevmemezlik yapamazlar. Çünkü; iktidarlara oy vermeyenlerinde tıpkı yaban arıları gibi fonsiyonel olarak toplumun dengeleyicisi olduğunu unutmayalım.
Esen Kalın.
Nizamettin BİBER
Uzman İnşaat Mühendisi