- Kategori
- Tiyatro
Guguk kuşu olmak mı? Kafesten uçmak mı?

YDÜ Sahne Sanatları Fakültesi Tiyatro Bölümü, Beşinci Mezuniyet Oyunu 'GUGUK KUŞU' Afiş
Platon’a göre adalet; herkesin kendi işini iyi bir şekilde yapmasıdır. Herkes işini iyi bir şekilde yaptığında, her kurumdan eşit ve yararlı bir şekilde faydalanılabilinir.
Bir sisteme bağlı ‘adalet’ düzeni beraberinde, emirlerle uygulanan bir yaşamı emreder. Özgürlüklerin, bir diğerinin özgürlüğünü kısıtlayacağı noktada son bulmasını uygun bulur. Peki, insan kime? ve Neye göre yaşamaktadır?... Gerçekten herkes için bir ‘adalet’ var mıdır? Adalet, sistemin yön verdiği bir hayatı; düşünceyi, eylemi benimseyerek sistemin bir parçası olmak mı?... Bir guguk kuşu olup, sisteme kendi adalet tohumlarınızı bırakmak mı istersiniz? Yoksa ‘korku’ kültürü üzerine kurulmuş bu düzeni reddederek, kafesten mi uçmayı seçersiniz?
‘One Flew Over The Cukoo’s Nest’… Türkçeye çevrilen adı ile ‘Kafesten Bir Kuş Uçtu’ veya ‘Guguk Kuşu’ oyunu, insanın içinde yaşadığı toplumu eleştiren, bireysel sorgu sistemini çalıştıran olguya sahip bir oyun. Oyun bir akıl hastanesinde geçmekte. Yazar, akıl hastanesindeki yaşamı, dış dünyanın minyatür bir örneği olarak tanımlamakta. Burada kurulan yaşantı ile kimin akıllı, kimin deli olduğu tartışılırken; sistemlerin, insanlar üzerindeki etkisi sorgulanmakta. Deli kim?... Delileri sistem mi yaratmakta?... Hangimiz deli ya da akıllı? Yoksa baskılar, kayırmacılık, adaletsizlikler karşısında deli olmak, akıllı kalmaktan zor mudur?
‘Guguk Kuşu’nu incelediğimizde Mc Murphy’nin karakteristik özelliklerini bu kuşta buluruz; doğada kendi neslini sürdürebilmek için dayatmacı bir tavırla yumurtalarını, başka kuşların yuvasına bırakır guguk kuşu. O kuş ki ilginçtir; doğada bulunduğu ortamın rengine tıpkı bir bukalemun gibi bürüne bilmekte. Guguk Kuşu yumurtasını bırakmayı seçtiği başka bir kuşun yuvasını takip eder. Dişi kuş yumurtaların başından ayrılınca, hemen kendi yumurtasını bırakmak için takibine aldığı yuvaya gelip, kendi yumurtasını yuvaya bırakır. Yumurtanın rengi ve büyüklüğü ev sahibi kuşun yumurtaları gibidir. Ev sahibi kuş çoğu zaman bu yumurtayı kendi yumurtası zanneder. Yuvadaki yumurtaların sayısına dikkat eden kuluçka asalağı guguk kuşu, yuvadaki yumurtaların birini dışarıya atıp, yerine kendi yumurtasını bırakır. Guguk yavrusu, üvey kardeşlerinden yaklaşık on iki gün önce dünyaya gelir. İlk dört gün içinde henüz kör ve tüysüzken, üvey ana babanın getirdiği yiyecekleri yuvanın gerçek sahibi olan yavrularla bölüşmemek için, yuvadaki yumurtaları akrobatik hareketlerle tek tek yuvadan atar. Eğer yuva sahibi kuş, bir yırtıcı kuş tarafından avlanırsa veya şiddetli bir fırtına ile yuvası bozulursa, yumurtasını hemen oradan alarak başka bir yuvaya bırakır.Guguklu saatlerde, sesleri taklit edilen guguk kuşlarının çoğu böcek ve tırtılla beslendiğinden, faydalı sayılırlar.
Bir tesadüf olmayan ‘Guguk Kuşu’ benzetmesi, doğada guguk kuşunun, çoğalmak için kendi yumurtalarını başka kuşların yuvasına kuluçkaya bırakması aslında Mc Murphy’nin baskılanan topluluklar ve yanlış adalet sistemi üzerinde, kendi yaşam felsefesini ve yaşam adaletini otoriter mekanizmaya taşımasıyla örtüşür.
Oyunun yazarı Ken KESEY’nin en önemli eseri olan ‘Guguk Kuşu’ aynı isimli romanından 1962’de sinemaya uyarlanır. Amerikalı yazarın eseri, özgün adı ile ‘One Flew Over The Cukoo’s Nest’ 1993 yılında Amerika Birleşik Devletleri Kongre Kütüphanesi tarafından ‘kültür tarihi ve estetik olarak önemli’ filimler arasına seçilerek, ABD ulusal film arşivinde muhafaza edilmektedir. 17 Eylül 1935’de doğan Ken Kesey, yaşamının en önemli kesitini, ‘bireysel özgürlük için bir yol olarak karşı kültür’, hareketine vererek 2001 yılında hayata veda eder.
‘Guguk Kuşu’ adlı oyun, Yakın Doğu Üniversitesi Sahne Sanatları Fakültesi Tiyatro Bölümü Oyunculuk Ana Sanat Dalı ve Yazarlık Ana Sanat Dalı öğrencilerinin ve bölüm öğretmenlerinin birlikte hazırladığı, 2012-1013 eğitim yılının üçüncü ve son oyunu. Mizahi yönüyle eğlenceli, trajik- komik bir niteliğe sahip…
Beşinci Mezuniyet Oyunu niteliği de taşıyanoyun, 3 Mayıs Cuma ve 4 Mayıs Cumartesi saat: 20:30’da Yakın Doğu Üniversitesi, Atatürk Kültür ve Kongre Merkezi (AKKM)’nde seyircisi ile buluştu.
Oyunun yaratıcıları ise şöyle:
YAZAN KEN KESEY
OYUNLAŞTIRAN DALE WASSERMAN
ÇEVİREN BİLGE ÖLÇER DERİNKÖK
YÖNETMEN HİLMİ ÖZEN
DRAMATURG İSMİHAN YORGANCI - ESLİM YILDIRIM
REJİ ASİSTANI SUZAN POLAT- İSMİHAN YORGANCI
ÖZGÜN MÜZİK Prof. Dr. CAVANŞİR GULİYEV
MAKYAJ NERİMAN ERÖZ
MÜZİK UYGULAMA SUZAN POLAT
IŞIK UYGULAMA ESLİM YILDIRIM – KEMAL DURUEL
DEKOR UYGULAMA AKİF KOCA
FOTOĞRAF DOĞUKAN KESKİNKILIÇ
OYUNCULAR
REİS BROMDEN(HASTA) ÇETİN TRAMPACI
WARREN(HASTA BAKICI) OĞUZHAN YALMAN
WİLLİAMS(HASTA BAKICI) ALPER AYANA
HEMŞİRE RATCHED İREM SAYILGAN
HEMŞİRE FLİNN İLKNUR DURMAZ
BİLLY(HASTA) ULAŞ ÖĞÜÇ
CHESWİCK(HASTA HAKAN SAĞLAM
MARTİNİ (HASTA) HALİT TÜMKAN
SCANLON(HASTA) DENİZ TAYLAN TOMBUL
HARDİNG(HASTA) ONUR KAYABAŞI
ALBAY MATTERSON(HASTA) CAFER YEŞİLOVALI
FREDERİCKS(HASTA) ÖMERSAN YEMİŞÇİOĞLU
MC. MURPHY HÜSEYİN KOMBAYCI
DR. SPIVY HANİFE TAYYARECİ
CANDY ORİDA YILDIRAN
SANDRA ÇAĞLA TOPCAN
KRONİKLER
NEYRA KARABÖCÜ
FATMA TÜNEY
MERVE KOPAR
GÖKSU GİRİŞKEN
SEVİM ÖZDAĞ
YEŞİMGÜL ALAYDIN
ŞÜKRAN POYRAZLI
İsmihan YORGANCI