İltisaklı

Hemen her ay dilimizde yeni bir kelime moda oluyor. Bu ihtiyaçtan değil. Dilimizi Türkçeleştirmek vb amaçlarla da olmuyor. Sadece farklılaşmak isteğinden, halkın kullanmadığı, kullanamadığı, ancak seçkinlere mahsus bir jargon oluşturma arzusundan kaynaklanıyor. Yani bir nevi moda. Sonra bu kelime yaygınlaşıp suyu çıkınca da bunu bırakıp yeni bir moda kelime oluşturuyorlar.

Bir zamanlar İngilizce veya Fransızca kelimeler kullanmak çok modaydı. Bunlardan hala kullanılmakta olan birkaçı, “konjonktür”, “retorik” vb. Son zamanlarda keşfedilmiş böyle moda kelimelerden biri de “iltisak” veya “iltisaklı”. Bu kelimenin kökeni sanırım Arapça. Yani öyle dilimizi sadeleştirme gayreti falan yok. Ama tutulma, kullanılma ve yayılma hızı bakımından bir numarada ki moda kelime, “coğrafya”. Artık, “bu bölgede” demez olduk; varsa yoksa, “bu coğrafyada”, “o coğrafyada”.

Bu arada, vizyona giren “Muhammed” filmine gittim. Filmin elbette birçok ilginç yanı var, başta dini yanı olmak üzere. Ama, benim en çok ilgimi çeken, en çok şaşırtan şey her gün kullandığımız, kökeni Türkçe veya Arapça sandığım pek çok kelimenin aslında Farsça olduğunu görmek, duymak oldu. Malum filmde konuşmalar Farsça, alt yazıyla da Türkçesi veriliyor. Bir de şunu fark ettim. Farsça kulağa çok hoş gelen, çok fonotik, çok tatlı, yumuşak, akıcı bir dil; dinlerken adeta terapi etkisi yapıyor. Fars tarihinin, medeniyetinin, edebiyatının, kültürünün, çok eski, çok köklü, çok etkileyici ve güzel olduğunu zaten biliyordum. Film genel olarak fena değil, benim notum on üzerinden yedi.