Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

14 Ekim '06

 
Kategori
Kent Tarihi
 

İnebolu'nun adına dokunmayın!

İnebolu'nun adına dokunmayın!
 

Turgut Özakman "Şu Çılgın Türkler" romanında İnebolu halkının Kurtuluş Savaşı sırasındaki kahramanlıklarını öne çıkarınca İnebolu gündeme geldi. Kitabın ilk çıktığı günlerden itibaren İnebolu hakkında yazılı olanları arkadaşlarımdan duyduğumda nasıl sevindiğimi anlatamam. Kurtuluş savaşımızı kazanılmasında İneboluluların katkıları için bana teşekkür edildiğine İnebolulu olduğum için, o kahraman insanların torunu olduğum için gurur duydum. Kitabı okurken duygulandım.

1 Ekim 2005’de Yeni İnebolu Gazetesi "Çılgın İneboluluları Türkiye Tanıdı" manşetiyle yayınlandı. 5 Aralık 2005’de Hürriyet’te Turgut Özakman’ın İnebolu’nun adının "Yiğit İnebolu" olması önerisini de içeren İnebolu hakkında bir yazısı yayınlandı. Bu haberi sevinçle bana ilettiklerinde hiç sevinemedim. Yeni İnebolu Gazetesinin 15 Aralık sayısında da bu konuya uzun uzun yer verildi. Bu yazılar Yiğitinebolu kampanyasını yeniden alevlendirdi.

Bazı İnebolulu hemşehrilerimiz İnebolu’nun adının Yiğitinebolu değişmesi konusunda çalışmalar yapıyorlar. Bu konuda uğraşanların çoğunun iyi niyetlerle çalıştıklarına, hatta buna karşı olacak kimse olmayacağını düşündüklerine inanıyorum. Ancak ben İnebolu’nun adının değişmesine karşıyım ve bu konuda yeteri kadar bilgilendirildiklerinde İnebolu halkının da karşı çıkacağına eminim.

2004 BAŞINDA KONU YİNE GÜNDEMDEYDİ

2004 başında konu gündeme geldiğinde Internet'teki İnebolu Listelerine gönderdiğim bir yazı 15 Ocak 2004’teYeni İnebolu Gazetesinde de yayınlanmıştı:

İNEBOLU’NUN İSMİ DEĞİŞMESİN

Merhaba İnebolu Dostları;

1 Ocak tarihli İnebolu Gazetesinde bir haber var. Reis-Başesgioğlu görüşmesinde İnebolu adinin Yigitinebolu olarak değiştirilmesi konusu da olduğu yazılı.

İnebolu tarihsel süreç içinde ad değişiklikleri geçirmiş ve modern çağlara İnebolu olarak gelmiş ve bu adla çok iyi tanınmış bir yer. Ülkemizde ve dünyada başka İnebolu olmadığına göre bu ad değişikliğinin hiç bir anlamı yoktur.

İnebolu’nun Kurtuluş Savaşımıza katkısını tanımlamak için bir ad değişikliğine ne gerek var. İnebolu’nun kahramanlığını, yiğitliğini ve şanlılığını tarih yazıyor. Gaziliğini de belgeler kanıtlıyor. Gazi, Kahraman, Şanlı adları aynı nedenlerle Anadolu'da illerimize verilmiş. Bu adlar tükendiği için yapay bir şekilde oluşturulmuş Yiğit adını kullanmak İnebolu’ya hiçbir katkı sağlamayacağı gibi dalga geçilmesi gibi sonuçlara neden olabilir. Göğüslemek zorunda kalacağımız durumlar ortaya çıkabilir.

Antep, Urfa, Maraş ad değişiklikleri yaşadıktan sonra yalnızca Gaziantep değişikliği toplumca benimsenmiş ve diğer değişiklikler yapay kalmış, günlük kullanımda yer bulamamıştır. Resmi yazışmalarda yeni adların kullanılması konusunda zorlamalar yapılması gerekmiştir.

İnebolu adının kayıtlı olduğu milyonlarca bilgi kaynağı, belge, veri bankası... Ticari, bürokratik belge... Böyle ad değişikliği yaşamımıza ciddi zorluklar getirecektir.

İnebolu ismi İnebolu olarak kalmalıdır. İnebolu bizim kimliğimizin bir parçasıdır.

Ben İnebolu’yu İnebolu olarak seviyorum.

Daha sonraki günlerde konu unutulur gibi olunca, durumdan rahatsız olan herkes gibi ben de sevinmiştim.

KADINLARIMIZ

Kurtuluş Savaşımıza destek vererek ülkemiz insanlarının övgüsünü alan İnebolu bu çabayı kadını, erkeği, çocuğuyla gösterdi. İnebolu’nun kahramanlık tarihi ülkemizin en onurlu feminen öykülerini oluşturmaktadır. İnebolu kadını ülkemizin yüzakı olmuştur sırtındaki cephanesiyle. Şimdi İnebolu’nun kahramanlığını tanımlamak için dilimize oldukça maskulen bir anlamla yerleşmiş "yiğit" sözcüğünü kullanmak İnebolu kadınına haksızlıktır.

"Sağlam kayıkların bir kısmını içerilere, sokak aralarına çektirdiler. Sonra yürüyerek hayli içerdeki İkiçay’a geldiler. Halk İkiçay’ın kıvrımlarına sığınmıştı. Oyun oynayan çocukların sesleri çınlıyordu. Yakın köylerden kağnılar gelmiş beklemekteydi. Vakit kaybetmeden sandıkları kağnılara yüklediler. (...)
"Haydi selametle anam, selametle bacılar"
Kolbaşı yaşlıca, yanık yüzlü bir kadındı, "Haydi" dedi. Kağnı kolu iki atlı jandarma eşliğinde yola çıktı. (...)" [T.Özakman, "Şu Çılgın Türkler", s 128]

Turgut Özakman kitabında 9 Haziran 1921 gününü uzun uzun anlatmış, o bölümden kısa bir alıntı yaptım. O yanık yüzlü kadın İneboluluydu, Yiğitinebolulu değil. O iki jandarma İnebolu’da askerdiler, Yiğitinebolu’da değil.

FONETİK SORUNLAR

Yiğit sözcüğündeki hem "y" hem de "ğ" harflerinin yumuşak söylenişi nedeniyle "Yiğit İnebolu" çok sevimsiz algılamalarla kulağımıza gelecektir. Eğer hızlı konuşmayı seven halkımızın dilinde bir yanlış söyleyiş yerleşirse bunu nasıl temizleyeceğiz. Yerel çekişmeler, tribün literatürü gibi gerçeklerin varlığının da nelere yolaçacağını düşünelim.

BAŞKA SAKINCALAR DA VAR

Kısaltmayı çok seven insanlar olduk özellikle teknolojinin aceleci yaptığı yeni yaşam tarzımızda. Yeteri kadar kısa olan sözcükleri bile kısaltmayı o kadar çok seviyoruz ki. Hiç kimsenin "Yiğit İnebolu" adını uzun uzun söyleyeceğini sanmıyorum. İlk heves geçtikten sonra bu ad konusunda ısrarcı olanlar bile "Y. İnebolu" olarak kullanmaya başlayacaktır. Güzelim "İnebolu" adını "Yinebolu" yapmaya hakkımız var mı?

"Yiğit İnebolu" veya "Yiğitinebolu" olacak. Hangisi doğru olursa olsun kimimiz diğerini kullanacak. Günümüzün en önemli araştırma ortamı olan Internet’te arama yaparken bu farklı yazılış bile sorun yaratacak. Yalnızca buraya özgü olan İnebolu adına sahip olmanın bir şans olduğunu unutmayalım.

TURGUT ÖZAKMAN NEDEN "YİĞİT İNEBOLU" ADINI SÖYLEDİ?

"Yiğit İnebolu" adının Turgut Özakman’ın kendisi mi buldu. Hiç sanmıyorum. O her iyi yazar gibi usta bir araştırmacı. Kitabını hazırlarken İnebolu ile ilgili araştırmalarında ulaştığı son yıllara ait İnebolu gazetelerinde rastlamış olabilir ya da İnebolu hakkında konuştuğu kimi kişiler sözetmiştir. Üçüncü bir olasılık daha önce bu ad değişikliği konusunda çalışmalar yapıp sonuca ulaşamayan bir hemşehrimizin Özakman’ın popülaritesinden yararlanma çabası da olabilir. Özakman, daha önceden yapılmış böyle bir çabayı görünce, duyunca veya söylenince, bu kadar güzel işler yapmış insanlara güzel bir jest olsun diye bu yazıyı yazmış olmalı. Gerçekler uzaktan göründüğü gibi olmuyor, yazarımızın bu iyi niyetli çabası, bir İnebolulu olarak beni üzdü. Bu konuda Sayın Özakman’a kısa birşeyler söylemek istiyorum: "Sayın Özakman, kitabınız çok güzel ve anlamlı, İnebolu hakkında kitabınızda yazdıklarınız da çok güzel ve hepimizi onurlandırdı. Son yıllarda yayın dünyamızda Atatürk ilke ve devrimlerine bağlı, Kurtuluş Savaşımızın değerini bilenlerin sayısı o kadar azaldı ki, sizin varlığınız içimizi rahatlatıyor. Hala tükenmediğimizi görüp, umudumuz bitmedi dedik sizin kitabınız çıkınca. "İnebolu" bizim adımız. O adın değişmesini isteyenlerin arkasındaki medyatik güç olmayın. İnebolu’nun gelişmesi için gerekenleri yapamayan siyasilerin belki de yapay gündem oluşturmak için ortaya attıkları bu ad değişikliği çabalarına katkıda bulunmayın. Yiğitinebolu adını isteyen hemşehrilerimiz olsa da, İnebolu adının değişmesi her İnebolulunun isteği değildir. Sizden isteğim bu konuda tarafsız kalmanız."

MİLLETVEKİLLERİNE ÇAĞRI

Özakman 5 Aralık’ta Hürriyet’teki yazısında "Sayın milletvekilleri! Geç kalmış bir hakkı yerine getirmek, bu borcu ödemek için İnebolu adının başına ‘Yiğit’ sanının getirilerek İnebolu’nun adının Yiğit İnebolu olarak değiştirilmesini öneriyorum. Gereğini arz ederim." diye yazmış. Atakan Köksal da 5 Aralık tarihli Yeni İnebolu Gazetesinde Özakman’ın yazısına atıfta bulunarak Meclisten bu ad değişikliğini çıkarmalarını beklediğini yazıyor. Gazetenin aynı sayısında Fethi Acar’ın 1997 yılında milletvekili olduğu dönemde verdiği ad değişikliği teklifinin hala beklediğini yazılıyor.

"Sayın Milletvekilleri, İnebolu adının değişikliği için hiçbiri İnebolulu olmayan milletvekillerinin karar vermelerinin doğru olacağını düşünüyor musunuz. Referandum gibi daha demokratik bir yöntemler önereceksiniz belki. Ancak bu referandumu nerede yapacaksınız. İnebolu dışında yaşayan sayıları İnebolu'da yaşayanlardan kat kat fazla İnebolulular ne olacak. Diyelim referandum yapılıp çoğunluk yeni adı kabul etti. Bu durumu kabul etmeyenler o istemedikleri adı nasıl taşıyacak. Bu durum çoğunluğun azınlık üzerinde haksız bir tasarrufu olmayacak mı? Lütfen önünüze gelecek ad değişikliği önerilerini ciddiye almayın. "

YENİ İNEBOLU GAZETESİ

İnebolu’nun gazetesi Yeni İnebolu’nun bu konuda tarafsız bir konumda duracağına inanıyorum. Ad değişikliği konusunda görüş bildirenlere olduğu gibi karşı görüşlere de aynı mesafede olacaktır. Internet'teki İnebolu listelerindeki mesajlarında bu konuda görüş bildirenlerin de sessiz kalmayacaklarını umuyorum.

BAŞKA ADLAR DA ARAMAYALIM

"Yiğit İnebolu" adının sakıncaları anlaşılsa bile "Gazi İnebolu" veya birilerinin aklına gelebilecek başka olasılıklar gündeme getirilecek. Lütfen İnebolumuzun adıyla oynamayalım. İnebolu bu özgün adıyla ülkemiz tarihinde olabilecek en onurlu yerdedir. Öncelikle tüm siyasilerin bu işten ellerini çekmelerini diliyorum. Ben "İneboluluyum" derken karşısındakinin belki de dalga geçerek "Yiğit İnebolu" diyeceği ve benim utanacağım durumlar yaratılmasın diye bu karşı kampanyayı yürütüyorum. Ben İneboluluyum ve 30 yıldır İnebolu dışında yaşamama karşın her yaz, her bayram ve her fırsat bulduğunda İnebolu’dayım.

UNUTTURMAYALIM YETER

Yapay adlarla İnebolu’nun onurlu geçmişini sonraki yıllara taşıma girişimlerinden vazgeçelim. Unutturmayalım yeter. Ulusal Kurtuluş Savaşımıza, biri İnebolu’da gerçekleşmiş tüm Atatürk devrimlerine sahip çıkacak yeni kuşaklar yetiştirerek amacımıza ulaşabiliriz.

İnebolu’nun adına dokunmayın, lütfen.

Aydın Tiryaki
İnebolu Yeşilöz Köyü doğumlu
İnebolu Yeniyol İlkokulu Mezunu
İnebolu Ortaokulu Mezunu
İnebolu Lisesi Mezunu
Ankara'da yaşıyor ve İnebolu Nüfusuna kayıtlı

 
Toplam blog
: 1735
: 2429
Kayıt tarihi
: 22.09.06
 
 

27 Mart 1959'da İnebolu Yeşilöz Köyünde doğdum. Yeşilöz Köyü İlkokulu, Yeniyol İlkokulu, İnebolu ..