Milli Mücadele Filmleri

Bu hafta anlam ve önemine uygun olarak milli mücadele ve Büyük Taarruz’dan bahsetmek istiyorum.

30 Ağustos 1922 Çarşamba günü Türk ordusu ve Türk halkı,  son cephesinde zaferle sonuçlanacak Büyük Taarruz’la tüm güçleri ile saldırırlar.

Atalarımızın gücünü anlamak için şöyle biraz ayrıntıya ineyim, şu anda Orta Doğu'daki gibi her yer parsel parsel bölüşülmüş iken, Anadolu’da Türk halkı savaşa başlıyor. Öncelikle önemli olan nasıl ve ne şekilde mücadelenin başladığından çok, bir bütün olarak, bir lider etrafında her cepheden bir özgürlük mücadelesi yapması...

Burada ayrıntılarla savaş planlarını ya da cephelerini anlatmak gereksiz, herkes her birey birer kahraman, savaşa katılanların hepsi günü kurtarmak için savaşmamış hepsi gelecek nesiller için savaşmışlar.

Nasıl mı anladım? Gayet kolay savaşta şehit sayısı kalan sayısından fazla bu hesaplama gayet anlaşılır bir durum tespiti değil de nedir?

Kurtuluş savaşı yılları, bağımsızlık için bir çok mücadele yapılmış yıllar, binbir kahramanlık hikayelerine sahne olmuş yıllar. İlk Kurtuluş savaşını konu alan film meşhur "Ateşten Gömlek" filmidir.

Yönetmenliğini Muhsin Ertuğrul'un yaptığı İpek film tarafından çekilen filmin oyuncuları; Bedia Muvahhit, Neyyire Ertuğrul, Muhsin Ertuğrul. Film zamanında büyük bir başarı sağlıyor ve beğeniliyor. Zaten Muhsin Ertuğrul'un çalışmaları her zaman beğenilen filmler olmuştur. Filmin senaryosunu Reşat Nuri Güntekin, ‘La tere Inhumanie’  adlı eserden Türkçe çevirdiği tiyatro eserinin filme uyarlanmış hikayesidir.

Türkiye Cumhuriyeti tarihinde ‘Milli Mücadele’ konulu 87 ve 7 adet ‘Atatürk’ temalı olmak üzere toplam 94 farklı film çekilmiştir.

Benim size tavsiye edeceğim filmler ise; ‘Bir Millet Uyanıyor’ 1932 Yönetmen: Muhsin Ertuğrul, ‘Ateşten Günler’ 1987 Yönetmen: Ziya Öztan, ‘Kurtuluş’  1994 Yönetmen: Ziya Öztan, ‘Cumhuriyet’ 1998 Yönetmen: Ziya Öztan, ‘Düşman Yolları Kesti’ 1959 Yönetmen: Osman Fahri Seden, ‘Aşktan da Üstün’ 1960 Yönetmen: Osman Fahri Seden , ‘Son Osmanlı: Yandım Ali’ 2007 Yönetmen: Mustafa Şevki Doğan, ‘Veda’ 2010  Yönetmen: Zülfü Livaneli, ‘Son Umut’  2014 (The Water Diviner)Yönetmen: Russell Crowe 

Özellikle, 1950'li yıllarda 1980'li yıllara kadar çekilen milli mücadele filmlerinde, salt tarih ve milli duygular işlenmiş ve dünya sinemasından etkilenme olmadığı için daha çok gizli kahramanlar, vatan sevgisi destansı anlatım ile daha gerçeğe yakın filmler çekilmiştir. 1998 yılına kadar ilk ‘Cumhuriyet’ adlı film ile Atatürk'ün canlandırıldığı filmler çekilmeye başlanmıştır.  

Tüm filmlerin bazılarında,  hatalar yapılmış ve karakterlerin gerçek kişilikleri gerçek hayattaki yaşamış insanlara göre değişikliğe uğratılması insanların yanlış bilgilendirilmesine sebep olmuştur.

Ama sonuçta, böyle muazzam mücadeleyi filme almak ve gelecek nesillere bırakmak gerekir. Ve gerçek hikayelerin doğru işlenmesi gelecek nesillere daha gerçekçi filmler bırakmamız gerekir.  

Bursalı yönetmen Yasin Uslu'nun TRT için hazırladığın 4 bölümlük dizi "Seddülbahir 32 saat" unutmamak  lazım, gerçekten son yılların en önemli milli mücadele filmlerinden en önemlisi ve seyredilmesi gerekenler arasında, üstte yazdığım filmleri de seyretmenizi tavsiye ederim. İyi Seyirler.

Kaynakça:

"1.Dünya savaşı ve Türk kurtuluş Savaşının Beyaz Perdeye Yansımaları"  Serap Kayserili