Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

22 Eylül '06

 
Kategori
Arkeoloji
 

Murşili'nin yakarışı

Murşili'nin yakarışı
 

Çocuk denecek yaşta tahta çıktığında veba salgınıyla inim inim inleyen bir İmparatorluk devraldı Murşili. Babası büyük kral Şuppiluliuma ve abisi Arnuwanda'da tüm ülkeyi kasıp kavuran bu veba salgınında ölmüşlerdi.

Babası Şuppiluliuma çok büyük ve güçlü bir kraldı Murşili'nin. Hitit krallığının sınırlarını tarihindeki en geniş haline ulaştırmış ve Yakındoğu'nun süper güçlerinden biri olan Hurri-Mitanni devletini bile kendine bağlı bir kukla krallık haline dönüştürmüştü. Tüm rakipleri ve bağlı devletler Şuppiluliuma'nın gücünden korkar ve Hitit savaş arabalarının sesleri kulaklarını doldurduğunda tir tir titrerlerdi. Sonra Suriye'den alınan tutsaklar veba illetini getirdiler büyük Hitit İmparatorluğuna ve neredeyse yirmi yıl gitmedi kara vebanın gölgesi Hitit semalarından. Büyük Şuppiluliuma ve oğlu Arnuwanda vebadan öldüler, birçok Hititli ile aynı kaderi paylaşarak yitip gittiler.

Şuppiluliuma'nın beş oğlu vardı ama iki tanesi Halep ve Kargamış kentlerine, bağlı kral olarak atanmıştı daha önceden. Büyük oğlu Arnuwanda ise bir yıl krallık yapabilmiş ve o da dayanamamış vebaya, ölüp gitmişti babasını çok bekletmeden. Geriye bir tek Şuppiluliuma'nın küçük oğlu Murşili kalmıştı. Murşili çok genç bir yaşta sınırları Ege denizinden, Doğu Anadolu'ya ve güneyde Suriye içlerine kadar uzanan büyük bir İmparatorluğu devraldı. Tüm bağlı devletler onunla dalga geçtiler “Baban çok güçlü bir kraldı sense bir çocuksun” dediler. Ama Murşili içindeki büyük güce inanıyordu hiç yılmadı, savaştı kendisine karşı isyan eden tüm bağlı devletlerle ve hepsini yendi. Babası Şuppiluliuma'nın kendisine devrettiği ülkenin güvenliğini yeniden temin etti.

Murşili güçlü ve başarılı olduğu kadar dindar bir kraldı. Veba hastalığı tüm halkını alıp götürürken yer altı dünyasına, o Tanrılara tüm içtenliği ve dürüstlüğüyle yakardı veba belasını ülkesinden alıp götürsünler diye. Dualarının hepsini kayıt ettirdi Hititli saray katiplerine ve ulaştı Murşili'nin yakarışları 3700 yıl öncesinden bugüne. Murşili'nin veba duaları, en güzel ve içtenlikle yazılmış Hitit metinlerindendir ve hala duygulandırır beni Murşili'nin tüm kalbiyle inandığı Tanrılarıyla olan konuşmaları.

Murşili namı değer II.Murşili; güçlü, zeki, savaşçı, dindar ve aynı zamanda talihsiz bir kraldı. Gençlik yılları veba salgınıyla ve bağlı ülkelerin isyanlarını bastırmakla geçti. Bin bir dert ve endişe içinde hiç dur durak bilmeden akıp gitti. Sonra çok sevdiği karısı Gaşşulaviya ölüme yenik düşerek onu terk etti. Bununla da kalmadı, Murşili'nin dayanması gereken acılara yenileri eklendi. Batı Anadolu'daki bir bağlı krallığa sefere çıkarken o sırada aktif olan bir yanardağ patladı Murşili'nin gözleri önünde. Murşili o zaman bilemezdi bunun sadece bir doğa olayı olduğunu. O Fırtına Tanrısının gürlediğini sandı ve “Fırtına Tanrısının gürleyişini duyduktan sonra ağzımdan kelimeler kesik kesik çıkmaya başladı” diye kaydettirdi o günün kendisinde bıraktığı acıyı Hitit tabletlerine. Bu cümleyi yazdırırken olasılıkla korkudan kekeme olduğunu anlatmaya çalışıyordu Kral Murşili.

Murşili aynı zamanda çok iyi bir tarih kaydediciydi; kendi döneminin tüm olaylarını ve seferlerini kaydettirdi yıllıklarına ve o sayede Murşili dönemi, en iyi bilinen dönemlerden biridir Hitit tarihinde.

Murşili büyük ve güçlü bir imparatordu kuşkusuz ama aynı zamanda çok acı şeyler yaşamış bir insandı. Mutlaka ki diğer kralların ve imparatorların yaşamında da Murşili'nin karşılaştığı kadar çok olmasa da acı olaylar olmuştur. Ancak Murşili veba dualarında ve annallerinde (kral yıllıkları) kendi insan yanını o kadar iyi göstermiş ki; Murşili'yi sadece büyük bir imparator olarak değil, aynı zamanda bir insan olarak iç dünyası ve duygularıyla da tanımaktan, onun üzüntüler ve mücadelelerle dolu yaşamına içtenlikle üzüntü duymaktan alamıyorsunuz kendinizi.

 
Toplam blog
: 130
: 5076
Kayıt tarihi
: 08.08.06
 
 

Ege Üniversitesi Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi bölümü mezunuyum. Şu anda Marmara Üniversitesi ..