“Noel Baba” ve yılbaşı kutlamaları Batı emperyalizmin kültür ayağı mıdır?

Aşağıdaki haber The New York Times’ın istihbarat bölümünden Roger Cohen’e (1) aittir ve virgülüne dokunmadan aktarılmaktadır. “Umarım Vietnam uzun bağımsızlık mücadelesini kültürünü satmak için vermemiştir. Aksi halde bu herkes için yenilgi olur. Noel’i Vietnam’ın başkentinde geçirirken Noel Baba kıyafetli Vietnamlı çocukları ve neredeyse bütün dükkanlarda ve restoranlarda “Jingle Bells’ Veya “Noel Baba şehre geliyor” şarkılarının çalınmasını şaşkınlıkla izledim.

Vietnamlı bir arkadaşım bana, sadece küçük bir Hıristiyan azınlığın olduğu bu ülkede Sevgililer Günü ve diğer kutlamalarla birlikte son on yılda yerleşen Noel furyasının, yeni zenginlere kendilerini gösterme ve alışveriş yapma fırsatı sunduğunu söyledi…

Batılı pazarlamacılar Amerikan yaşam tarzını ve tatillerini yaymakta belirgin bir başarı kazandı…

Bu yüzden, tıpkı Çinliler gibi onlar da Marksist ideolojiyi ülkenin her yerinde para peşinde koşan geniş yığınlara dayalı tek parti kapitalizmine dönüştürmeye başladılar…

İlk sonuç gayet mütevazı: Gelecekte ne olacağı asla bilinmez. 1975’te hiçbir yorumcu Vietnam’da kapitalizmin gelişeceğini ve ABD’ye hayranlıkla bakılacağını tahmin edemezdi…

İkinci sonuç; Ülkeler kendi derslerini kendileri çıkarırlar. Vietnam’da komünizmin ABD yüzünden değil, kendi zaferinin sonuçları nedeniyle çöktü…

ABD’ye karşı verdiği savaş, Vietnam için sadece bin yıllık bağımsızlık savaşının zor bir safhasıydı…

Bunlar, Afganistan ve Irak için, diyelim ki 2050 yılı temel alındığında, hiç de umutsuz çıkarımlar değil.

Ama Noel Babalara bakınca paranın bugünlerde her şeye yön vermesinden endişeleniyorum.

Umarım Vietnam uzun bağımsızlık mücadelesini kültürünü satmak için vermemiştir. Aksi halde bu herkes için yenilgi olur.”

...

Yazının başlığın; “Harikalar Diyarına dönüşen Cephe”

Sorulması gereken ;

-Bu cephenin kimin için ”Harikalar Diyarı” olduğudur.

Yukarıdaki haber Vietnamla ilgilidir.

Aşağıdaki de Amerika’nın (Batının) işgali altındaki Irak’ta yaşananlar…

...

“Irak’ta Noel ilk kez resmi tatil olarak kutlandı!

Büyük çoğunluğu Müslüman olan Irak’taki Hristiyanlar, hükümet tarafından resmi tatil ilan edilen Noel’i kutladı. Keldani Kardinal Emmanuel III Delly, Bağdat’taki manastırda verdiği Noel vaazında, ülkedeki tansiyonu düşürmeye yönelik kararından dolayı hükümeti övdü.

Törene, Irak İslam Yüksek Konseyi Başkan Yardımcısı Ammar El Hekim de katıldı. El Hekim,

"Buraya, Hristiyan kardeşlerimize sevgi, saygı ve şükran mesajı vermeye ve mutluluklarını paylaşmaya geldik. Din, mezhep ve etnik fark gözetmeden herkes için iyi bir hayat sunmak için elimizden geleni yapacağız" diye konuştu.

26 milyon nüfuslu Irak’ta birkaç yüz bin Hristiyan olduğu tahmin ediliyor. Radikal dincilerin hedef tahtasında olan Hristiyanların büyük bir kısmı savaşla birlikte yerlerinden oldu. (www.palhaber.com. 2008-12-25)

...

Pabuç`un intikamı çabuk alındı. Noel, İşgal altındaki Irak’ta resmi tatil

“ Irak, Noel`i resmi bayram ilan etti. Hristiyanlar ülke nüfusunun sadece yüzde iki`si.

Irak hükümeti, ABD işgalinden sonra ilginç bir karara imza atarak ilk resmi tatili, Hıristiyan inancına göre Noel`in başlangıcı olan 25 Aralık tarihi olarak belirledi.

Irak Bakanlar Kurulu, Noel`in başlangıcı olan 25 Aralık tarihinin ilk kez resmi tatil olacağını duyurdu. Irak Hükümet Sözcüsü Ali el-Debbağ Irak Hükümeti`nin 25 Aralık tarihinde resmi tatil olması kararı verdiğini bildirirken, Başbakan Nuri el-Maliki ise ülkedeki Hristiyanların haklarını koruma yükümlülüklerinin bulunduğunu söyledi.

Ülke nüfusunun en iyimser tahminle yüzde iki`sinin Hristiyan olduğu sanılıyor.

25 Aralık gününün tatil ilan edilmesinin akabinde Hristiyanların yapmış oldukları sevinç gösterilerine üst düzey Müslüman yöneticiler de katıldı. Bu yöneticiler, resmi tatilin Hristiyanlara, özellikle de son dönemde yapılan işkence ve tehcire bir özür mahiyeti de taşıdığını iddia ediyor! (Dünya Bülteni/ Haber Merkezi) 25.12.2008

...

Ve Rıza Zelyut`un Noel Baba isyanı

`Umarım ki Hıristiyan dünyası yarın başlayacak bu dini tatilde, Irak`ta, Afganistan`da katledilen Müslümanları hatırlarlar.` diyen yazar Zelyut `Noel baba züppelerine` isyan etti.

Noel Baba züppeleri…

Şu sıralarda, büyük şehirlerimize bir bakın. Sağda solda pamuk sakallı, kukuletalı, kırmızı elbiseli bir insan tasviri görüyorsunuz. Onun bir kayığı vardır. Kayık, ren geyiği tarafından çekilmektedir.

Kayıkta çocuklar için yapılmış oyuncaklar bulunur. Noel Baba bu oyuncakları çocuklara götürmektedir.

Bu kadar sevimli bir tipten niye gocunuyorsun, diye sorabilirsiniz...

Gocunuyorum, çünkü iki önemli gerekçem var:

Aslında bize sunulduğu gibi bir Noel Baba hiç olmadı.

Böyle bir tiplemeyi Amerikan şirketleri yaratmışlar.

Karikatürist Thomas Nast, Anadolu`da yaşadığı söylenen Aziz Nikola tipi ile Kelt tanrısı tipini birleştirmiş, Noel Baba`yı yaratmış.

Bu uydurulmuş figür, Amerikan şirketi Coca Cola`nın reklamlarında kullanılmış. Sonra oyuncak endüstrisi için bulunmaz Hint kumaşı olmuş. Tüketim toplumunun tüketimi pompalayan bir aracı haline gelmiş Noel Baba...

Bu haliyle de bizim gibi tüketime değil birikime yönelmesi gereken yoksul toplumlar için yıkıcı olmuş...

Yani, Noel Baba uluslararası büyük tekellerin bir ajanı gibi beyinleri ele geçirmiş, insanları tüketime yönlendirmiş.

Türkiye`de de, bu imaj tüketimi kışkırtmak için kullanılıyor. Özellikle özel şirketler, Noel Baba sembolünü bu yönde yaygınlaştırmaya çalışıyorlar. Başka şirketler de Noel Baba`nın kitleselci yüzünü kullanıp kendilerinin reklamını yapmaya uğraşıyorlar.

Bilineni kullanmak, yaratıcılıktan uzak olsa bile sıradan kuruluşlar için garantili bir reklam yoludur...

Noel Baba, ciniyle, perisiyle, kızağıyla rengeyiğiyle, oyuncak üretimciliğiyle Batı dünyasının simgesidir.

Batı kültürünün doğuyu istila etmede kullandığı çok güçlü sembollerden birisidir.

Ve Noel Baba, Kelt tanrısından çizgiler taşısa da Hıristiyanlık dünyasının en güçlü sembollerinden birisidir.

Neredeyse bu sembol Haç`ı bile aşacak duruma gelmiştir.

Haç`ın giremediği evlere Noel Baba girebilmektedir.

Müslüman dünyasında Hıristiyanlığın modern tarzda ilerletilmesi bu figürden çok güç almaktadır.

Antalya`da Patara dolaylarında yaşadığı iddia edilen Aziz Nikola ile bütünleştirilen Noel Baba kimliği, Hıristiyan dünyası için de çok önemlidir. Bu kimlik, yenilenmiş Hıristiyanlığı temsil eder.

Noel Baba, Hıristiyan dünyası için önemli, gerekli, etkili bir semboldür.

İslam dünyasında bu kimliğin yaygınlaştırılması, aslında kültür emperyalizminin en açık görüntüsü olarak ortaya çıkar.

Biz, Noel Baba olgusunu reddetmiyoruz, kötülemiyoruz. Bu figürün Hıristiyanlar için önemini, kudsiyetini kabul ediyoruz.

Gel gör ki Hıristiyan kimliğini temsil eden bir sembolü, Müslüman dünya için de geçerli bir sembol gibi sunmaya karşı çıkıyoruz.

Bu sembolü, yeni bir yılla, yenilenme ile modernizmle eş gibi göstermeyi ise entelektüel züppelik olarak görüyoruz.

Noel Baba, Hıristiyan batı için hayırlı olsun.

Benim milletim için, kendi kültürümden fışkırmış böyle bir sembole ihtiyacım var.

Adayım da belli: Anadolu`dan Asya`nın ortalarına kadar yayılan kişiliğiyle Nasreddin Hoca...

Noel Baba`nın karşısına hoşgörüsü ile gericiliği yerden yere vuruşu ile, güçlülere, ikiyüzlülere meydan okuyuşu ile Nasreddin Hoca`yı koyabiliriz...

Bu arada, Hıristiyan dünyasının Noel talini de hayırlı geçirmelerini diliyorum. Umarım ki Hıristiyan dünyası yarın başlayacak bu dini tatilde, Irak`ta, Afganistan’da katledilen Müslümanları hatırlarlar. (Rıza Zelyut/ 24.12.2005 / Güneş)

...

Noel Baba efsanesi

Noel Baba efsanesi; ve 6 Aralık'ta çocuklara şekerleme ile hediye verilmesi geleneğinin, Piskopos Nikola'yı konu alan Hollanda efsanesi Sinterklaas'a dayandığı kabul edilir. Bu efsane ilk kez Hollandalı göçmenler vasıtasıyla Amerika'daki New Amsterdam'a (günümüz New York City'si) ulaşmıştır.

Piskopos Nikola

Piskopos Nikola, Likya'nın Myra yöresinde (Antalya, Kale [Demre]) yaşamış bir 4. yüzyıl Hristiyan azizidir. Yunanistan'ın, Rusya'nın, çocukların ve denizcilerin azizidir. 6 Aralık, Aziz Nikola Günü olarak kutlanır. 6 Aralık tarihinde bir çok ülkede çocuklara hediyeler verilir.

Nikola'nın varlığını destekleyen tarihi bir doküman mevcut değildir. Antik Likya'nın liman kenti Patara'da doğduğu kabul edilir. Gençliğinde Filistin ve Mısır'ı dolaştı. Likya'ya döndükten sonra Myra piskoposu oldu. Roma İmparatoru Diocletian döneminde Hristiyanların gördüğü zulüm esnasında tutuklandı. İmparator Büyük Konstantin döneminde serbest bırakıldı ve 325 yılındaki İznik Konsili'ne katıldı. Öldükten sonra Myra'daki kilisesinin mezarlığına gömüldü. 6. yy'a gelindiğinde türbesinin ünü bayağı yayılmıştı.

1087 yılında İtalyan denizciler ya da tüccarlar kemiklerini İtalya'nın Bari kentine götürdüler. Bu nakil, Nikola'nın Avrupa'daki ününü büyük oranda artırdı ve Bari bir hac merkezi haline geldi. Nikola'nın kemikleri bugün Bari'deki 11. yy yapımı Aziz Nikola Bazilikası'ndadır.

Günümüzdeki Noel Baba imajı

Günümüzdeki Noel Baba imajı, karikatürist Thomas Nast'ın 1863 yılında Harper's Weekly dergisinde yayınlanan çizimlerine dayanır. Nast'ın çizimleri ise 1822'de Amerikalı şair Clement Clarke Moore'un yazdığı kabul edilen ve ölümünden sonra kendisine atfedilen, "A Visit from Saint Nicholas' (Aziz Nikola'nın Ziyareti) ya da "Twas the Night Befoe Christmas" (Noel'den Önceki Geceydi) adlı şiirden esinlenmiştir.

Popüler Noel Baba imajı, çizer Haddon Sundblum'un, 1931 yılından itibaren Coca-Cola şirketi için hazırladığı çizimlerle son halini almıştır. Sundblum'un Noel Baba'sı, şişman, beyaz sakallı, uçları beyaz kürklü kırmızı bir kıyafet giyen, siyah kemerli, siyah çizmeli, yumuşak kırmızı şapkalıydı.

Mitolojik unsurlar

320 yılından önce Cermen kültüründe mevcut olan yılbaşında hediye verilmesi, İskandinav Mitolojisi'ndeki tanrı Odin'e dayanır. Odin'in uçan atı Sleipnir için çocuklar patiklerinin içine havuç ve şeker koyup duvara (ya da kapıya) asarlar. Odin de bu iyiliği karşılığında çocuklara hediyeler, tatlılar, ve şekerlemeler verir. (2)

...

Konu ile ilgili karar her zaman olduğu gibi okuyanlara aittir.

www.canmehmet.com

Resim; pazarlamarketing.com

(1) New York Times, 03.01.2010

(2) Vikipedi