Mesleğiniz neydi ?

Terörün hiç akla gelmiyecek şekilde, olanının üzerinden beş yıl geçti. Zaman zaman tv.ler o günü bize yaşattılar. Binlerce kişi ölmüş terör adı ne olursa olsun bir kere daha lanetlenmişti. Ve ne idoloji taşırsa taşısın lanetlenecektirde.

Bizim konumuz bu değil. O günkü , günün yaşanan olayları içersinde. Kahramanca canları pahasına çalışan ve ölen itfayicileri, sağlık görevlilerini ve polisleri gördük. Gözden kaçan bir kahramanlar daha vardı ?

3 Uçak hedefini bulmuş bir uçak ise aranıyordu. Bu demek.Havada olan 5000 binin üzerinde olan uçaklardan bir tanesi daha vardı. Gökyüzünde 1 milyona yakın insandan bir avuç teoristin daha büyük bir kaosa yol açılmaması için bütün uçakların derhal inişe geçmesi idi.

Okyonus üzerinden gelen 100 lerce uçağın Amerika hava sahasına girmeden. Kanada'ya yönlenmeleri veya Neu Fundland hava limanına inmeleri idi.

İşte o andan itibaren trafik kontrolörleri bütün sorumlulukları üzerlerine almışlardı. Bazı uçakların yakıtları Kanada'ya kadar yetmiyecek.Bazıları ise Amerikanın içlerine kadar uçacakları için haddinden fazla yakıt taşıyorlardı ki, bu da inişe geçtikleri zaman korkunç kazalara sebep olabilirdi.Okyonus üzerinden gelen uçakların çoğu ise büyük uçaklar di.Neu Fundland hava limanı iniş pisti uzun olmasına rağmen eni çok dardı.Bir anda 100 lerce uçağın inişe geçmesi ve pilotlarla kominikasyon aynı anda olması da imkansızlıklar arasındaydı.Yakıtlarını boşaltma esnasında arkalarında başka bir uçağın olmaması lazımdı.Bu bir avuç isimsiz kahramanlar 1 Milyon insani burnu kanamadan aşağı indirmişlerdi.Onların anısına aşağıda topladığım bir kaç bilgiyi sunmak istedim.

Hava Trafik Kontrolörü:

Kendi sorumluluk sahasında uçmakta olan ya da bir Havalimanı/Hava meydanındaki tüm hava trafiğinden sorumlu kişidir.
Kontrolör Pilotlara tarafından verilen talimatlarla ICAO (Uluslar arası Sivil Havacılık Teşkilatı) tarafınca belirlenen hava trafik kontrol kuralları doğrultusunda ayırmalar gerçekleştirilerek hava trafik akışında güven unsuru sağlanabilmektedir.
Bir Hava Trafik Kontrolörü çalışırken, radar monitöründe ya da Meydan Kontrol Kulesinde göz ile hava taşıtlarını takip ederken, algılama, dikkat ve konsantrasyon unsurlarını bir arada ve yüksek düzeyde tutmalıdır. Pilota verilen talimatta yapılabilecek en küçük hata , uçağın başka bir uçakla havada çarpışmasına ya da yakın geçmesine sebebiyet verebilir.
Mesleki sorumluluğun en yüksek derecede olduğu Hava Trafik Kontrol Mesleği, ABD üniversitelerinde yapılan araştırmalar sonucunda en stresli 3 meslek arasında yer almıştır.

Hava trafik kontrolörlüğü mesleğinin dünya standardı, pilota yakın maaş almaktır, kontrolörlerin çalışma koşulları, dinlenme süreleri çok önemlidir; bazı ülkelerde 2 saat çalışıp 2.5 saat dinlenme hakları vardır. Günde 6 ila 8 satten fazla hiçbir şekilde çalıştırılmazlar. Çünkü dünyanın en zor mesleklerinden biridir, sürekli olarak dikkat etmek zorundadırlar. Bir maden işçisi kadar bedenleri de bundan etkilenir, gözleri etkilenir, beyinleri etkilenir, kalpleri etkilenir. Bu yüzden, insanın bu kadar kendisini bütünüyle vermesi gereken bir başka meslek grubu belki de yoktur. Pilotluk bile bana göre bir hava trafik kontrolörünün taşıdığı risk kadar risk taşımamaktadır. Elbette pilotların yaptığı işi de çok önemsiyorum ama, sonuçta uçağı kaldırdiktan, sonra uçağı otopilota alır, bir süre öyle yol alır, sonra riskleri paylaşır. Ancak, bir hava trafik kontrolörü öyle değildir. Hava trafik kontrolörü işinin başına geçtiği andan işini bıraktığı ana kadar ki, bırakırken de belirli sorumlulukları vardır, asla gözünü o ekranlardan, insanlarla olan ilişkilerden koparamaz, ayıramaz. En ufak bir hata bile, birbirine zincirleme geçen kazalar meydana getirir.

Hava trafik kontrolörünün önemi her geçen gün daha çok artmaktadır. Çünkü özellikle havalimanları üzerindeki trafik hızla yoğunlaşmaktadır. Daha hızlı operasyonlar gerekmektedir. Üzerimizden geçen uçak sayıları artmaktadır. Bu yüzden hava trafik kontrolörlüğü, dünün, bugünün olduğu gibi geleceğin de önemli mesleklerinden biridir. Hava trafik kontrolörleri, sıradan insanlar değildir, öncelikle hepsi üniversite mezunudur, yabancı dil bilirler, dikkat, algılama ve çabuk karar verme yetenekleri gelişmiş insanlardır. Eğer biz bu mesleği ekonomik olarak, çalışma koşulları olarak daha yukarılara çekemezsek, yarın Türkiye hava trafik kontrolörü bulmakta ciddi biçimde güçlüğe düşecektir.
Türkiye AB kapısında bir ülkedir. AB standartları içinde de hava trafik konrolörlüğü çok önemli bir meslek dalıdır. Bizim hava trafik kontrolörlerimiz bugün Euro Control ile içiçe çalışmaktadırlar.

Avrupa Hava Trafik Sahası'nın bütün kültürüne, eğitimine ve bilgisine sahiptirler. Türkiye Cumhuriyeti'nin doğu sınırına kadar, hava sahası içinde, her şey güvenlidir. Bu bizim hava trafik kontrolörlerimiz sayesindedir. Bizim doğu sınırımızdan sonra uçaklar, bir yığın riskler ve problemlerle uçmaktadır. Yine dünyanın doğusundan gelip batıya geçen uçak pilotları da, Türk hava sahasına girdikten sonra büyük bir rahatlama duyarlar. Bu da aşağıda, kulelerde muhatap oldukları, yabancı dili doğru dürüst konuşan, verileri uluslarsarası havacılık kurallarına göre kendilerine aktaran, her zaman yardıma hazır hava trafik kontrolörlerimiz sayesindedir.

Saygilarimla