Tiri Viri, Aşko Pira'nın Metaforu!

İçten, yürekli, misafirperver, hayatla ve kendisiyle bile dalga geçen neşeli, aynı zamanda sinirli ve biraz da inatçı olmamızla meşhur insanlarız. Uçlarda yaşayan, çelişki yumağıyız, hemşerilerimin ortası yoktur hiç beklemediğiniz anda bir tanemiz sizi şaşkınlıktan şaşkınlığa sürükleyebilir.

 

Dilinin kemiği olmayan, düşüncesini sakınmayan, iki yüzlülükten uzak, samimiyetinden, öfkesinden veya sevgisinden hiç bir zaman şüphe duymamanız gereken insanlarız. Her zaman hissettiklerimizi, düşündüklerimizi çekinmeden ve beklemeden söyleriz.

 

Bu tanımların aksini söyleyenlerde yok değil; bizi cahil, hadsiz, kavgacı, hak hukuk tanımayan, tutucu, mikro milliyetçi, çıkarcı … olarak ifade ederler. Elimde herhangi bir nitel alan araştırma yok ancak ben yine de ilk iki paragrafın daha baskın olması gerektiğini istiyor ve diliyorum.

 

Karadeniz’de özellikle ikili samimi ilişkilerin dili genellikle argodur, mutlaka herkesin bir lakabı vardır hatta bazen iki kişinin samimi argo diyalogu kimi bölgelerde galiz küfür olarak algılanabilir, kavga nedeni bile sayılabilir. Ancak şu kadar ki Karadenizliler bunu kendi özel tolerans ve regülasyon sınırlarında yaparlar.

 

Gerçekte; Paraşüt ya da katil tor adıyla da bilinen, 70 cmx150 cm. boyutunda ve çeşitli göz aralıklarında örülmüş ince misina ağından yapılmış, ağın ucuna takılmış kurşun ağırlıktan oluşan av malzemesi olan, doğal dengeye, flora ve faunaya zarar verdiğinden üretimi, ithali, kullanımı yasaklanan, trolün elle yapılanı olarak bilinen, su tabanını tarayarak balık yakalama esasına dayanan av malzemesine tiri viri denmektedir. Ancak Karadenizlilerin kullandığı argo anlamı ile Tiri viri, bir kişi tarafından yapılan fasa fiso anlamına da gelen, bir nesnenin ya da bir olgunun, yapılan bir işin işe yaramaz, boş, hatta dandik olduğunu anlatmak için kullanılır.

 

Bal üretimi ile bilinen ancak bal yapmayan arının hangi dilden geldiğini bilmediğim (muhtemelen Lazca) sürekli olarak vızır vızır ses çıkararak dolaşan bir arı var ki buna biz çocukluğumuzda Rize/İkizdere’de Aşko Pira derdik.

 

Şimdi sorun şu ki bu yazı ile ilgili Blog arkadaşımız Erkan Sezgin’in “Yazıyorsun da metaforun güçlü mü?” yazısındaki metafor ilişkisini nasıl kuracağım? Sorunu ile karşı karşıyayım

 

Biraz düşündükten sonra beğenir misiniz, bana katılır mısınız bilmem ama özeleştiri yapmak adına da ifade etmeliyim ki,

 

Biz bloggerlar, editöryamız dahil işlerimizi (okuma ve yazma) tiri viri cinsinden yapıyor, aşko pira cinsi arı gibi vızıldayarak bal yapmadan ortalıkta (MB alanında) dolaşıyoruz!

 

Not:Tiri viri noktasızdır ancak yine bizde üzerine nokta konularak kibar hale getirilmiştir.

 

Nizamettin Biber