Mlliyet Milliyet Blog Milliyet Blog
 
Facebook Connect
Blog Kategorileri
 

24 Temmuz '06

 
Kategori
Yemek - Mutfak
 

"Haltımış" Bir Çeçen yemeği

"Haltımış" Bir Çeçen yemeği
 

Eminim birçoğunuz bu yazı başlığımı okuyunca bu da neyin nesi dediniz. Yazmaya başlamadan önce merak ettim ve şu meşhur arama motorunda “haltımış” kelimesini girerek arama yaptırdım ve tüm dünya sitelerinin içinde bu konu ile ilgili bilgi veren daha doğrusu yemeğin tarifini veren sadece bir adet site tespit edildi. O da “Kuzey Kafkasya Yemekleri/Çerkez Mutfağı” adlı bir site. Yemeğin tarifini merak edenler adı geçen siteden bakabilirler.

Burada öncelikle belirtmek gerekir ki haltımış bir Çerkes yemeği değil Çeçen yemeğidir. Özellikle de Nohçu Çeçenlerden çok İnguş Çeçenleri yaparlar. Yemek özetle sarımsaklı, etli bir hamur işi yemeğidir. Kullanılacak etin mutlak suretle koyun ya da kuzunun boyun etinden olması gerekir. Hatta Anadolu’da, gördüğüm bazı şehirlerin Çeçen mahallelerinde, Çeçen kasaplarının dükkan camlarında “Haltımışlık Et Bulunur” yazıları vardır.

Et büyük tencerelerde çok iyi pişirilir. Hazırlanan hamur oklava gibi yuvarlanır ve beşer-altışar santimetrelik uzunluklarla küçük çubuklar şeklinde kesilir. O küçük hamur çubuklar işaret, orta ve yüzük parmaklar yardımıyla içleri boş olacak şekilde unlu tepside sürtülür. Daha sonra makarna haşlar gibi hamurlar haşlanır, mantı gibi pişirilir.

Et ve hamur suyuna un ilave edilmek suretiyle bir çorba hazırlanır ve her kişi için birer tasa konan bu mayinin içine isteğe göre dövülmüş sarımsak konur.
Her lokmada çatalın ucuna bir hamur ve bir et parçası batırılıp, aynı anda sarımsaklı çorbasına daldırılıp çıkarılmak suretiyle afiyetle yenir. Bu arada et sulu çorbadan büyük kupalara konur, içine sarımsaklı çorbasından bir kaşık ilave edilir ve ara ara kupadan, bu çorbadan da içilir. Bu işlemin, hazmı kolaylaştırdığına inanılır.

Anlaşılacağı üzere oldukça ağır bir yemek olarak görülen haltımış –ki un, yağ, tuz, yağlı kırmızı et gibi ne kadar zararlı yiyecek varsa hepsinden bolca mevcut- yıllardan beri Çeçenler tarafından adeta bir ibadet, bir ritüel havasında tüketilir ve Çeçenlerin ortalama yaşam sürelerinin azımsanmayacak kadar uzun olduğu da bilinen bir gerçektir.

Kendimi bildim bileli yediğim bu geleneksel yemeği, şu an dört yaşında olan oğlum da iki yaşından beri afiyetle yemekte. Bugün bildiğimiz sağlıklı beslenme alışkanlıkları ve gerçeklerinin sonuna kadar arkasında ve destekçisiyim. Kendim de bizzat bu konulara dikkat etmekteyim(hatta bu konuda yazılmış bir yazım da sayfamda mevcut). Amma söz konusu olan haltımış olunca akan sular duruyor ve çatlayana(?) kadar yiyorum.

Doya doya yenen bir haltımış yemeğinin üzerine en iyi ne gider derseniz, hiç düşünmeden tavşan kanı demlenmiş iki üç demlik çay diyebilirim. Yazımın yanına koyabilmek için bir haltımış fotoğrafı aradım ama yemeğin ismi bile bir tane sitede geçiyor resmini nasıl bulacaksın durumuna düştüm.

Yine bir başka not; yukarıda adını zikrettiğim sitede belirttiğim gibi bir haltımış tarifi var ama kendisinin de Çeçen olduğunu tahmin ettiğim Perihan Bayazıt Hanımefendiye ait tarif benim bildiğim haltımıştan biraz farklı, Sanıyorum yöreye göre de fark ediyor bu muhteşem yemek. Eminim o tarifle de yapıldığında ayrı bir lezzet sunacaktır tadanlara.

 
Toplam blog
: 898
: 3759
Kayıt tarihi
: 09.06.06
 
 

İzmir'de yaşıyorum.    Çok uzun yıllar öncesinden başlayıp, hiç ara vermeden bugünlere kada..