Milli irade

Anayasa mahkemesi verdiği kararların gerekçesini açıkladı. Türban kararında hükmetin yaptığı uygulamayı haksız bulduğunu ve sebeplerini de açıkladı. Türban fikrinin de içinde olduğu kapatılma kararının da gerekçesi anlatıldı. Ne anayasa mahkemesinin kararlarını irdelemek isterim, ne de hükümetin. Aslında irdelenecek küçük bir yanı da var.

Aslında bu kararların açıklanmasından sonra verilen demeçlerdeki şu "milli irade"nin irdelenmesi gerekir. Nedir bu milli irade? Neden bu milli irade söylemleri tekrar ısıtılıp ortalara salındı?

Şimdi radikal bir laf edip milli irade söylemleri bir suçtur desem kızar mısınız? Büyük bir ihtimalle de nereden çıktı bu diyeceksiniz. Evet arkadaşlar, bu milli irade söylemleri bir suç niteliği olabilir. Bunu anlayabilmek ve anlatabilmek için tanımlamaları gözden geçirmek gereklidir.

Milli İrade (Çoğunlukçu Demokrasi - Majoritarianism)

Mutlak demokrasi de denilen bu demokrasi çeşidinde, çoğunluğun kararlarının uygulandığı ve bu kararların mutlak olduğu demokrasi çeşididir. Bu demokrasi çeşidinde alınan kararlar, bir anayasa denetiminden uzaktır. Bizde bahsi geçen milli irade de bu yönetim biçiminine benzer bir yönetim biçimine isteğin belirtilmesidir. Çoğunlukçu demokrasiden bahsedebilmemiz için halkın çoğunluğunun bu kararlara katılması gerekmektedir. Oysa demokrasi de araçlar bakımından parlementer bir uygulamada bulunuduğumuzda halk kendisini yönetecek parlementeri seçer. O parlementeri vekil ilan eder ve kendi hakkında fikirlerin idaresini onaylar. Parlementer çoğunluğu her zaman halkın çoğunluğu anlamına da gelmez. Yine ülkemizdeki seçim sisteminin yarattığı farkı gözler önüne sermek gerekmektedir. Hükümeti seçenlerin çoğunuğu %48 olan bir ülkedeyiz, parlementer çoğunluğu ise %70. Bu ülkenin parlementosunda ne çoğunlukçu bir müdaheleden söz edilebir, ne mutlak demokrasi argümanlarının kullanılmasından, ne de milli bir iradeden. Parlementerlerin +%20 'si seçim sisteminden kaynaklanan ve halkın kendisinin seçmediği vekillerden oluşmuştur. Dolayısı ile halkın kendisinin seçmediği bir vekil, halk adına çoğunluğu temsil etme yetkisine de sahip değildir. Çoğunlukçu demokraside halkın çoğunluğunun dediği uygulandığı için, azınlık hakları temsili bu demokrasi çeşidinde olamaz. Azınlıklar hiç bir zaman çoğunluğu yakalayamadığı için haklarının savunulması çoğunluğun insafına kalmıştır. Ülkemiz çoğunlukçu demokrasi ile de yönetilmez.

Çoğulcu demokrasi (Nisbi demokrasi - Plüralist)

Bu demokrasi çeşidi çoğunluğun mutlak hakimiyetini rededen ve azınlıkların da siyasal, kültürel etkinliklerin kabul edildiği bir türevdir. Çoğulcu demokrasi de bir gün azınlıklar, çoğunluk olabilir fikri ile gelişmiştir. Azınlıkta ve muhalefette olanların da haklarının korunması, düşüncelerin bir baskı altında olmadan serbestçe söylenmesi bu demokrasi çeşidinin özelliklerindendir.

Çoğulcu demokrasi de, yazılı bir anayasa ile hükümet yetkilerine kesin bir sınırlama getirilir. Yürütmenin gücü kuvvetli ve/veya geniş koalisyonlar ile sağlanır. Kuvvetler ayrılığı ilkesi ile dengeli yönetim sağlanır. Yarı temsili sistem ile halkın direkt olarak müdahelesi yerine vekillerin temsili ile sağlanır. Bu yönetim biçiminin olmaz ise olmazlarında biri de çok partili parlamenter sisteminin olmasıdır. Her ne kadar ülkemizde çift parlemento sistemi kaldırılmış olsa bile, bu yönetim biçiminin özelliklerinden biri de ikili parlemento sistemidir.

Her ikisini, lafı geçen milli irade ile, yine milli iradenin şekillenmiş ama azınlık hakları ve anayasa sınırlamaları ile oluşmuş sistemlerin özelliklerini biliyoruz. Bu durumda ülkemiz hangi tipte bir yönetim biçimini benimsemiştir? Bana göre çoğulcu demokrasi çeşidi. Peki şimdi mevcut yönetim sistemini değiştirmeye davet etmek ne anlama gelir? Ben desem, bu sistem yaramaz değiştirelim diye? Bana kolluk güçleri ne gibi bir engellemede bulunur? Bu soruların cevabı altında yatan da milli irade isteğini savunan kişilere sorulması gereken bir sorudur.

Bu ne taraf uygun olursa görüşü ile, milli irade söylemleri ile anayasayı hiçe saymak, ülkenin geleceği ile oynamak yerine geçer. Türban kararlarının haklı veya haksız olduğunu söylemeyeceğim ama bu kararların milli iradeye ters düştüğü söylemlerine de karşı olmanın gerektiğine de inanırım. Ülkemiz yönetiminde bir anayasa sınırlaması olduğuna göre, bu anayasanın sınırlarına da uymak gereklidir.

Ülkemiz milli irade ile şekillenmiş, azınlık haklarının da savunulduğu çoğulcu demokrasi ile yönetilen bri ülkedir. Çeşitli azınlıklar olduğu gibi, çoğunluk içerisinde de farklı ırksal ve siyasal bütünlüklerimiz de bulunmaktadır. Milli irade dediğimiz zaman, bu azınlıkları ve/veya çoğunluk içerisinde yer alan farklılıklarımızı da uyandırabiliriz. Farklılıklar fark edildiğinde bireyler kendisini bir bütünün parçası olarak görmekten vaz geçecektir. Çoğunluğu oluşturan dinsel inanışların yapı taşı da, dinin hükümlerinin hükmettiği bir yer haline gelmemize sebeb olabilir. Türkiye farklı halkların bir bütünde buluşması ile oluşmuştur. Ne mutlu Türk'üm lafı ile ırksal bir bütünlük yerine, ulusal bir bütünlükten bahsedilmiştir. Şimdi hangi çoğunluğun oluşturduğu milli bir iradeden söz edebiliriz? Hangi tarafımız çoğunluktadır? Bizler bir bütün olarak çoğunluktayız ve memnunuz.

Anayasa kararlarını eleştirmek bana düşmez ve eleştirmeyeceğim de diyorum. Fakat bu kararlardaki bir paradoksa da dikkat çekmek isterim. Türban kararının gerekçesinde, bu karar ile kadınların haklarının ihlali olacağı ve kadınların ikinci sınıf vatandaşı olacağı gerekçesi söylenmiştir. Bence çok doğru bir gerekçedir. Fakat bu gerekçenin üzerine de kapatma davasında kapatmama gerekçesi olarak kadın hakları üzerinde yapılan iyileştirmelerden bahsedilerek, kapatılmaması oylamışlardır. Ben yine parti kapatmaya karşı çıktığım için bu kararı da destekliyorum. Yine de bu iki karar gerekçesi bir lahana turşusu ile perhiz lafını ortaya koyan şekil gibi görünmektedir. Bir partinin aldığı kararı kadın haklarını ihlal saymak ve bu kararın da etkili olduğu gerekçe ile kapatma davasına kapatmama kararını, kadın hakları üzerine yapılan iyileştirmeyi göstererek kapatmayın demek. Bu bir paradoks karar olmuş. Saygılarımla...