Öfke Kontrolü

Merhaba sevgili okur;

 

Bu hafta size gerek çocuklarda gerekse yetişkinlerde sıkça rastladığımız ciddi problemlerden biri olan öfke kontrolü ile ilgili yazmak istiyorum. Bu konuyu seçmemin birinci sebebi çocuklarla öfke kontrolü üzerine görüşürken pek çoğunun bu duyguyu çok yoğun yaşaması ve genellikle ne yapacaklarını bilemeyerek çaresiz hissetmeleri; ikinci sebebi ise çocukların aileleri ile ilgili verdikleri örnekleri göz önünde tuttuğumda yetişkinlerde de durumun farksız olduğunu görmemdir.  Öfke kontrolünü sağlayamayan çocuklar okulda hem kendilerine hem de çevrelerine sorun yaratabiliyor, disiplin suçlarına karışabiliyorlar. Bu çocuklar öfke kontrol sorununu çözemeden yetişkinliğe adım attıklarında ise durum çok daha vahim bir hal alıyor. İşte bu yüzden öfke kontrolü oldukça önem taşıyor.

 

Aile içinde eğer ebeveynler öfke kontrol sorunu yaşıyor ve çocuklar bu duruma şahit oluyorsa, çocukların da benzer davranışlar göstereceği unutulmamalıdır. Bu sebeple yetişkinlerin de öfke kontrolünü sağlamaları önemlidir. 

 

Öncelikle öfkenin üzüntü ya da mutluluk gibi oldukça doğal bir duygu olduğunu kabullenmek gerekiyor. Öfke kontrolünde temel amaç bu duygumuzu kendimize ya da bir başkasına zarar vermeden ifade edebilmek. Yani öfkeyi saldırganlığa dönüştürmeden yaşayabilmek ve ifade edebilmek.

 

Peki Nasıl Öfkemizi Kontrol Edeceğiz?

Yapacağınız ilk şey nelere öfkelendiğinizi gözden geçirmek olsun. Hangi durumlar sizi öfkelendirir? Bunu bilmek öfkeleneceğiniz durum gerçekleştiğinde sizin hazırlıklı olmanıza yardımcı olacak. Eğer bu yazıyı çocuğunuz için okuyorsanız onun nelere öfkelendiğini birlikte konuşarak tespit edebilirsiniz.

 

Şimdi de öfkeliyken hem sizin uygulayabileceğiniz hem de çocuğunuzun uygulayabileceği bazı stratejilere değinelim. Öncelikle sizi öfkelendirecek bir durumla karşılaştığınızda eğer öfke duygunuzun kendinize ya da karşınızdakine zarar vereceğini hissediyorsanız o ortamı terk etmeniz faydalı olacaktır. Ortamdan biraz uzaklaşıp temiz hava da derin nefesler almak ve tempolu bir yürüyüş yapmak ilk andaki öfkenizin azalmasında size yardımcı olacak. Sonraki süreçte ise sizi öfkelendiren konu sizin için önem taşıyorsa mutlaka konuşmalı, sorununuzu çözmek için adım atmalısınız. Karşılıklı iletişim kurarken de karşınızdaki kişinin sözünü kesmemeye, yargılamamaya ve suçlamamaya gayret edip 'ben dili' ile konuşmanız etkili bir iletişim kurmanızı sağlayacaktır. (Ben dili kendi düşünce ve duygularınızı karşınızdaki insanı suçlamadan ifade etmek olarak söylenebilir.)

 

Diğer öfke kontrol yöntemleri ise biriyle duygularınızı paylaşmak, sizi öfkelendiren durumu bir kağıda yazarak yırtıp atmak, karalamalar yapmak, kendinizi sakinleştirecek bir uğraş bulmak (kitap okumak, müzik dinlemek, film izlemek gibi...), sizi mutlu edecek ve sakinleştirecek hayaller kurmak, komik video ya da film izlemek olabilir. Hangi yöntemin size iyi hissettireceği tamamen kişisel tercihlere bağlıdır. Ayrıca ağlamak istiyorsanız öfkeniz geçene kadar ağlamanız da faydalı olacaktır. Ağlamak da duyguları ifade etmek için bir yöntemdir. Bu yöntemleri hem yetişkinler hem de çocuklar uygulayabilir. Ayrıca öfkenizin saldırganca davranışlara dönüştüğünü hissediyorsanız bir yastığı yumruklayarak, kimsenin olmadığı bir odada bağırarak içinizdeki olumsuz enerjiden kurtulabilirsiniz. 

 

Çocukların maruz kaldığı tv programları, diziler ve şiddet içerikli bilgisayar oyunları çocukların öfke duygusunun saldırgan davranışlara dönüşmesine sebep olabilmektedir. Bu noktada ebeveynlere düşen görev ise çocukların nelere maruz kaldığını kontrol etmektir. Ayrıca çocuğunuzda yaygın bir şekilde öfke nöbetleri varsa bir spora yönlendirerek hem kendisine bir uğraş edinmesini sağlayabilir hem de enerjisini olumlu yönde kullanmasını destekleyebilirsiniz. 

 

Okul öncesi dönemde yaşanan inatçılık ve öfke nöbetleri ise olağan bir durumdur. Bu dönemde dikkat edilmesi gereken noktalardan biri çocuğun öfkesini ifade etmesine izin vermek, öfke nöbeti geçtikten sonra nedenleri ile ilgili konuşmaktır. Diğer önemli nokta ise çocuğun öfke nöbeti sonucunda bir yarar elde etmesini önlemektir. Eğer ki çocuk öfke nöbeti sonucu bir yarar elde ederse bu durumu kullanmaya başlayacaktır. 

 

Eğer ki öfke kontrolünü siz ya da çocuğunuz denediğiniz tüm bu yollara rağmen sağlayamıyorsanız bir profesyonelden destek almaktan çekinmeyiniz.

 

Huzurla ve sevgiyle kalın...