İnsan ve bilinçaltındaki karanlık dünya

Freud, insan benliğini; ben, alt ben, üst ben olarak ayırıyor. Başka bir deyişle, bilinç, bilinçaltı, bilinç üstü. İnsanın duygu, düşünce, izlenimleri; ben’de yuva kuruyor. Bu yuva, kimi kez fırtınalardan, yağmurdan, kardan, tipiden etkileniyor. Kimi yuvalar, bu etkilere dayanamıyor. Daha açıkçası,”ben ”kini, hırsı, nefreti… Taşıyamıyor; “alt ben”e gönderiyor.”Alt ben”deki bu birikim, zaman zaman “üst ben”e çıkıyor. Bu birikimlerin “üst ben”e çıkması sonunda insan saldırganlaşıyor.

Nietzsche ve Groddek, alben ’in, insan yaşamını yönettiğini, bilinçsiz olduğunu, iradeye dayanmadığını, kişisel olmayan ana bir kuvvet mahiyetini taşıdığını söylüyorlardı.

Altben, doğuştan önce ve dünyaya yeni gelen çocuktaki gibi ruh dünyasının başlangıç şeklidir. İlerideki farklılaşmanın ham maddesidir. İçgüdüsel eğilimlerden, dış uyarıcıların uyardıkları vücut gereksinmelerinden oluşur.

Freud’un görüşü, bilinçaltı ile bilinçaltına itilen psikolojik öğeler arasında bir birliğin, işbirliğinin varlığını kabul etmektedir. Klinik deneyler, araştırmalar ise, istenmeyen öğelerin bilinçten uzaklaştırılmalarında, bilinçaltına itilmelerinde; ben’in giriştiği savunma etkinliklerinin de bilinçsiz olduğunu göstermişlerdir.

Söz gelimi, bir genç erkek, bir genç kızı seviyor; ama kız, bu gence ilgi duymuyor. Zamanla bu sevgi nefrete dönüşüyor. Genç, bu nefretini kusamıyor. Toplumsal baskı, ayıplama nedeniyle “bilinç altı”na gönderiyor. Bu birikimin, zamanla patlaması, gencin birtakım taşkınlıklar yapmasına, şiddet kullanmasına neden oluyor. Hep böyle mi olur? Hayır, bu gibi durumları, şiddete başvurmadan çözenler de yok değildir.

Psikanalistlerin bilinçaltı dedikleri, sonsuz, gizemli, karanlık bir dünyadır. Tüm çabalara karşın bugüne değin tüm olarak anlaşılmayan, açıklanamayan, aydınlanamayan karanlık evren, sürekli sesini duyurtuyor. İçinde barındırdığı, gizlediği ereklerle her an düşüncelerimiz, duygularımız, davranışlarımız, kısacası tüm varlığımız, yaşamımız üzerinde derin etkiler yapıyor.

Psikanalistlerin ana konularından biri bilinçaltıdır. Bilinçaltında, bilinenin dışında kalan, bilinçten uzaklaştırılan tüm psikolojik hâller, öğeler bulunur. Çeşitli içgüdüler, yaşama, cinsiyet, ölüm, daha önce duyulan ve toplumsal yaşamın isteklerine uymadıkları için bilinçten uzaklaştırılan, bilinçten uzaklaştırılan, bilinçaltına itilen, sürülen istemler, istekler, eğilimler burada yerleşirler.

Kaynak: Dr. Halis Özgü,Şahsiyet, İnsan Dramı